header handjes

Ontoereikend budget voor reisonkosten amateurkunstenaars

Dossier: Decreet Amateurkunsten

Amateurkunstenaars die deelnemen aan een internationaal project kunnen van de Vlaamse overheid een tussenkomst in de reiskosten ontvangen. Drie keer per jaar kunnen zij daarvoor een aanvraag indienen. De laatste deadline was 14 februari 2023, voor deelname aan projecten van mei tot augustus, een periode waarin een groot aantal internationale festivals en projecten plaatsvinden. In april kregen de 38 aanvragers het verdict te horen. Hoewel 35 dossiers een positieve beoordeling kregen, krijgen er slechts 14 effectief een tussenkomst. Wegens onvoldoende budget. Terwijl internationalisering een speerpunt is van minister van Cultuur Jambon. Vlaams parlementslid Katia Segers (Vooruit) voelde de minister aan de tand in de Commissie Cultuur van 15 juni 2023.

Getroffen verenigingen vragen budgetaanpassing

Valies gitaar 2
De administratie beoordeelde de aangevraagde dossiers op basis van verschillende kwaliteitscriteria. Voor de tweede ronde van 2023 werden 35 van de 38 ingediende dossiers goedgekeurd. Enkel wie 21 op 25 of hoger scoorde, ontving uiteindelijk een financiële tussenkomst. De minister bleek namelijk slechts budget te hebben voor 14 aanvragen.

Pijnlijk voor de sector, want verschillende groepen rekenen op deze subsidies. Sommige van hen hebben zich bovendien geplaatst voor deelname aan een buitenlands festival en krijgen nu het deksel op de neus. Twaalf getroffen verenigingen vonden elkaar en schreven een gezamenlijke brief aan minister van Cultuur Jambon.
“Opvallend is dat een aantal gerenommeerde internationale fora, zoals de deelname van de winnaar van de Vlaamse brassbandwedstrijd aan het Europees Brassband Kampioenschap, niet worden gehonoreerd. Alsof het denkbaar is dat Vlaamse sporters op eigen kosten naar hun Europese kampioenschappen zouden moeten reizen…”.
Uit de collectieve brief van getroffen verenigingen
De getroffen groepen roepen de minister op om zijn beslissing te herzien en budget vrij te maken voor álle aanvragers die een positief advies kregen. In een schriftelijk antwoord, meldt de minister dat voor het eerst sinds de coronacrisis niet alle positief geadviseerde dossiers ook effectief subsidies ontvangen. En dat er al restmiddelen uit 2022 werden toegevoegd aan de eerste ronde van de internationale reistoelagen in 2023. Volgens de minister is het budget niet lager dan de vorige jaren, maar nemen er – na de coronacrisis – steeds meer amateurkunstenaars deel aan internationale projecten. Wat trouwens in lijn ligt met de doelstellingen van het amateurkunstenbeleid dat minister Jambon voert.

Succesratio van amper 37% voor wie subsidie aanvraagt

Katia Segers Web Low 02

Vlaams parlementslid Katia Segers (Vooruit)

In de commissie Cultuur van 15 juni brengt Vlaams parlementslid Katia Segers (Vooruit) de collectieve brief onder de aandacht. Ze herinnert minister Jambon eraan dat internationalisering een speerpunt is van zijn cultuurbeleid. Hoe komt het dan dat zoveel groepen amateurkunstenaars géén subsidie krijgen, ook met een positieve beoordeling? Katia Segers geeft aan dat de succesratio voor de eerste ronde van de internationale reistoelagen in 2023 zo’n 89 procent bedroeg, terwijl dat voor de tweede ronde slechts 37 procent was. Het spreekt voor zich dat vele aanvragers ontgoocheld zijn.
Vlaams parlementslid Marius Meremans (N-VA) merkt op dat het subsidiereglement talentontwikkeling eind dit jaar afloopt. Hij vraagt de minister wat het plan is met de vrijgekomen middelen, en of die eventueel naar internationalisering kunnen gaan. Orry Van de Wauwer (cd&v) sluit zich aan bij de vragen van Katia Segers en roept de minister op om bij de implementatie van het nieuwe Amateurkunstendecreet extra budget vrij te maken voor de internationale reistoelagen. Meyrem Almaci (Groen) vraagt dan weer of er overschotten van eerdere rondes gecumuleerd kunnen worden. Bovendien wijst ze op het belang van de bruisende amateurkunstensector voor de uitstraling van de kunsten in het algemeen.
In zijn repliek herhaalt minister Jambon wat hij antwoordde op de gezamenlijke brief. Hij voegt eraan toe dat budgetten niet zomaar van het ene jaar op het andere overgedragen kunnen worden. Wel beaamt minister Jambon dat het reglement talentontwikkeling eind dit jaar afloopt en dat er daardoor een budget van € 835.000 vrijkomt.
“De middelen van het reglement talentontwikkeling zullen voor een groot deel worden gebruikt voor een aantal nieuwe lijnen binnen het nieuwe Amateurkunstendecreet. Maar het is ook de bedoeling om het budget voor internationale reistoeslagen op te trekken vanuit die pot.”
Minister Jan Jambon

Internationale ambities van de minister vereisen extra middelen

Het ontoereikende budget voor de internationale reistoelagen strookt niet met de internationale ambities die de minister koestert voor het nieuwe Amateurkunstendecreet. In het nieuwe decreet – dat in mei een eerste keer op de Vlaamse regering kwam – worden de subsidies voor internationale initiatieven hervormd én uitgebreid. Een goede zaak, al voorziet de minister geen extra budget voor die sterke ambities.
Jambon perslancerin DDMW c Sophie Nuytten

Minister Jan Jambon (c) Sophie Nuytten

In de commissie Cultuur van 15 juni licht de minister toe dat hij het huidige budget van het reglement talentontwikkeling (€ 835.000) voor een groot deel wil inzetten voor de nieuwe lijnen in het decreet, én daarnaast een deel wil vrijmaken voor internationalisering. Dat betekent dat de beschikbare middelen verdeeld moeten worden over de nieuwe meerjarige subsidies voor groepen én de extra kernopdracht voor de amateurkunstenkoepels. (Hier lees je meer over de nieuwe lijnen in het decreet). Bovendien wil hij een deel van die middelen inzetten als extra budget voor de internationale initiatieven (waaronder de tussenkomsten voor deelname aan een buitenlands initiatief, de subsidies voor internationale projecten én de tussenkomsten voor internationale ambassadeurs Amateurkunsten).
Wil de minister echt werk maken van de internationale uitstraling van de amateurkunsten? Dan is er méér budget nodig dan vandaag voorzien is voor het Amateurkunstendecreet. De huidige middelen van het reglement Talentontwikkeling verdelen over vijf subsidielijnen zal niet voldoende zijn om de internationale ambities waar te maken.

Dit najaar wordt het nieuwe Amateurkunstendecreet besproken in de Commissie Cultuur van het Vlaams Parlement. De Federatie volgt op hoe minister Jambon zijn ambities voor het nieuwe Amateurkunstendecreet wil realiseren.

Lees het verslag van de discussie over de internationale reistoelagen voor amateurkunsten in de Commissie Cultuur van 15 juni 2023.