header handjes

Bert Cornillie werkt aan welzijn en cultuur in Leuven

Dossier: Culturele Connecties
Dossier: Lokaal beleid

Sinds 2,5 jaar cultuurschepen in Leuven. Professor Spaanse taalkunde en ooit actief in het Masereelfonds. Bert Cornillie (Vooruit) heeft een groot hart voor kunst en cultuur. Omdat het ons als mens verrijkt, een spiegel voorhoudt of ervoor zorgt dat we energie bijtanken. Zijn cultuurbeleid draait om schoonheid, laagdrempeligheid en verbinding. Ruimtes zoals de bib of de toekomstige podiumkunstensite ziet hij graag als een ‘publieke living’. Een plek waar iedereen participeert. Of reflecteert over ‘mens zijn’. “Er is veel nood aan” horen we hem met veel overtuiging zeggen. 

Hoe omni-present is het culturele verenigingsleven in jouw stad? 

Er zijn veel initiatieven in Leuven, heel veel! Burgers die zich verenigen rond thema’s of kunstdisciplines. Grote organisaties die al lang bestaan, maar ook veel kleine. We hebben afdelingen van het Davidsfonds, Curieus, Enchanté, Linx+, Landelijke Gilden, Neos, S-Plus, Okra, … 

Maar ook, en dat is bijzonder, een aantal koepels die hier hun zetel hebben. Zo ondersteunt de stad bijvoorbeeld Wisper. Meer specifiek ‘De FactorY’, een sociaal-artistiek beeldend atelier voor kwetsbare mensen die een veilige plek zoeken. Ook Unique, het Regenbooghuis van Cavaria kan rekenen op onze steun. Bij Avansa vragen we vaak begeleidingsprocessen. En in de gevangenissen hebben we een waardevolle samenwerking met de Rode Antraciet. 

Bert Cornille visual nb fb linkedin

Foto: Tessa Delbeke

Waar liggen je persoonlijke ambities op cultuurvlak komende vijf jaar? 

We mikken op grote continuïteit aangezien we met dezelfde coalitie verdergaan. We maken bewuste budgetkeuzes, maar de aandacht voor betaalbare ruimte blijft op de politieke agenda staan. Een groot dossier en grote investering komende jaren is de ‘podiumkunstensite’. In de eerste plaats voor professionele kunsten. Al betekent dit wel dat op andere plaatsen -zoals de Stadsschouwburg en de Minnepoort van cultuurcentrum 30CC- meer mogelijkheden komen voor  amateurkunsten en sociaal-cultureel werk. Alle spelers verdienen namelijk een plek. Hoe we dit concreet maken, is onderwerp van gesprek. Het zet de verhoudingen een beetje op scherp, maar ons narratief blijft: samenwerken. Iets wat 30CC al lang doet. 40% van de zaalboekingen is voor amateurverenigingen. Een grote bezetting die we zo willen houden. We willen samen met hen bekijken: ‘Wat hebben jullie nog meer nodig?’ 

Hoe betrekt een stad als Leuven organisaties bij het cultuurbeleid? Wat zijn de mogelijkheden voor inspraak en advies?

De recent hervormde Adviesraad Cultuur bevat voor de helft vertegenwoordigers vanuit kunsten, erfgoed, amateurkunsten, vorming en vrije tijd en voor de helft onafhankelijke experten. Daar vond de voorstelling van ons bestuursakkoord plaats en zullen de grote lijnen van de meerjarenbegroting passeren. 

We hebben ook gekozen voor een open netwerk, Cultuurnetwerk Leuven genaamd. Een structuur waar veel meer kruisverbanden ontstaan en de héle culturele sector samenkomt. 

Op welke ondersteuning kunnen sociaal-cultureel volwassenenwerk en amateurkunsten blijven rekenen?

We hebben een goed draaiend projectenfonds voor creatieve zielen en structurele subsidies voor verenigingen. Maar de ondersteuning en aanmoediging zit ook in andere dingen. Ik denk aan stemvorming, coaching of decorbouw. Theatertechnici van het cultuurcentrum trachten via workshops en samenwerking ook hun expertise over te brengen bij vrijwilligers zodat de kosten voor belichting en geluid omlaag kunnen én de opbouwtijd verkleint. 

Voor we op sociaal-cultureel werk inzoomen. Nog een toevoeging rond amateurkunsten? Waar ben je fier op?

Deelnemende kunstenaars brengen vaak hun eigen publiek mee. Overal waar ik kom, zie ik volle zalen. Er is echt nood aan cultuur en lage drempels. Leuven heeft goede amateurkunstenaars. We geven ze dus graag een plaats. Daarom Amateurama 2.0. Een soort kwaliteitslabel waarbij podiumverenigingen worden opgenomen in de programmabrochure van het cultuurcentrum, naast de professionele programmatie. En beeldend kunstenaars professionele begeleiding krijgen bij het maken van hun tentoonstelling op prominente plaatsen als de kapel van de Romaanse Poort, de Tweebronnen (de Bib Leuven + Stadsarchief), Expo Leuven, enz. Op die manier ontzorgen wij verenigingen.Onder meer dankzij één van de grootste kunstenscholen in Vlaanderen (Academie en Conservatorium SLAC) met meer dan 5000 cursisten, is er trouwens een geweldige voedingsbodem voor cultuurparticipatie. Verder heeft Leuven een traditie in stadsfestivals. Het laatst rond de 15de eeuwse schilder Dieric Bouts. Echt indrukwekkend om te zien hoe honderden organisaties geïnspireerd door deze ‘oude meester’ een ongelofelijk pakkend festival neerzetten. De activiteiten bleven maar komen. Vanuit de Academie, de universiteit, amateurverenigingen, … Fantastisch hoe heel de stad dit beleefde en mee leefde! Momenteel loopt het feestjaar in het kader van 600 jaar KULeuven. Daarna het stadsfestival rond Body and Soul in 2028. Het verbouwde historische stadhuis gaat in 2029 open en in 2030 is Leuven Europese Culturele Hoofdstad. Er staan dus nog heel wat zaken op stapel. 

Je houdt duidelijk van schoonheid, maar ook van engagement. Waarin ligt voor jou de grootste waarde van sociaal-cultureel volwassenwerk? 

Wat het sociaal-cultureel werk doet, vind ik heel belangrijk. Omdat het middenveld en het verenigingsleven zaken opbouwen die in een samenleving wel degelijk een verschil maken. We hebben heel wat uitdagingen maar er zijn ook oplossingen. In een stad als Leuven zijn veel kennisinstellingen. Zo dreig je wel eens in twee snelheden te verzanden, zonder voor elkaar te zorgen. Maar met theoretisch geschoolden alleen, maak je geen stad. We hebben iedereen nodig. Ook praktisch aangelegde mensen, personen met een grote intuïtie of doorzettingsvermogen. Zij die misschien niet de kans kregen om lang te studeren, maar wel een essentiële rol opnemen. Door activiteiten op te zetten met hun verenigingen, zorgen ze ervoor dat wie wegloopt voor de spiegel, er wel één voorgeschoteld krijgt. Wie weinig contact heeft met de samenleving, wegens te druk of te veel werk, durft al eens cynisch te worden. Laat hen dus maar eens week worden van mensen die het veel moeilijker hebben dan zijzelf.Wie strugglet, heeft ook de geborgenheid van een groep nodig. Net als het kunstzinnige en het creatieve. Denk aan Compagnie Tartaren. Kwetsbaren tellen volop mee door zelf voor een publiek dingen te doen. Kunst en cultuur raken... Infinite dances: elke laatste maandag van de maand wordt in open lucht gedanst om de overledenen te vieren. Elke keer komen er nieuwe toeschouwers op af, vanwege de schoonheid en troost. Daar ontstaat een wisselwerking. Een basis van meer sociale cohesie. Cultuurbeleving vraagt om tijd te maken voor het menselijke. Het confronteert je met de vraag ‘wat voor persoon wil je zijn’? Voor de medemens en voor de samenleving. 

Waar zit voor jou nog potentieel? Welke maatschappelijke uitdaging tackel je graag samen met het cultuurveld? 

Leuven telt 104.000 inwoners. Plus 50.000 studenten. 170 nationaliteiten in totaal. We willen dat mensen elkaar zo goed mogelijk kennen zodat ze zoveel mogelijk rekening houden met elkaar. We kennen een erg actieve Chinese populatie, net als een Nepalese, Koerdische en Poolse. Eind augustus vond er een Indisch festival plaats op publiek terrein. Die diversiteit willen we zichtbaar maken door activiteiten te faciliteren. En dat lukt. In samenwerking met de cultuursector brachten we ‘Verhalen uit 1001 landen’. Een evocatie met beeld, muziek en woord uit de hele wereld. Dit draagt bij aan democratie en burgerschap. Vaak zijn het ook kleinere organisaties die de kracht hebben om veel te realiseren. Zij zorgen ervoor dat we samen komen. En dat willen wij, in een stad als Leuven. 

Hoe kunnen Vlaams beleidsmakers nog bijdragen aan een verenigingsvriendelijke samenleving?  

Ik ben heel tevreden met het perspectief dat minister Gennez biedt. Ik hou van de cross-sectorale aanpak die ze prominent naar voor schuift. Cultuur en welzijn moeten elkaar meer ontmoeten, meer versterken. Daar geloof ik heel erg in. Ik verwijs opnieuw naar de FactorY en Cie Tartaren. 

Ook op stedelijk niveau werken we zo. De directie (dienst) cultuur en de directie welzijn werken nauw samen. Seniorenverenigingen of studerende jeugd zijn betrokken bij de werking van woonzorgcentra of lokale dienstencentra. Die kruisbestuiving tussen een groepen is goud waard. 

Intussen sleepten Leuven en omgeving met deze ambities de titel van Europese Culturele Hoofdstad 2030 in de wacht. 

Ook interessant: 
Landschapstekeningen | Stad Leuven
Vrije tijd | Stad Leuven

Elke Verhaeghe Neem contact op met Elke