header handjes

Wie & Wat?

Wij zijn De Federatie. Onze baseline bestaat uit “sociaal-cultureel werk” en “amateurkunsten”, de sectoren voor wie we het allemaal doen. De Federatie verenigt, vertegenwoordigt en informeert (lid)organisaties die op ‘landelijk’ vlak in deze twee sectoren actief zijn, maar ook initiatieven op regionaal en lokaal vlak staan op onze radar.

Vlaanderen is voor ons ondenkbaar zonder sociaal-cultureel werk en de amateurkunsten: geëngageerde en creatieve burgers kunnen er hun ei kwijt, blazen er onze democratie voortdurend nieuw leven in, leren er op 1001 manieren dingen bij en beleven hun passie samen met anderen. Ze zijn de schering en inslag van ons sociaal weefsel.

Dat is waar we in geloven. Dat is wat ons drijft, elke dag opnieuw!

De Federatie in 2 minuten?

Benieuwd naar de speerpunten van De Federatie de komende jaren? Check onze beleidsnota 2022 - 2025. In 1 oogopslag onze 11 ambities zien? Ontdek ze hier.

Wat deden we zoal in 2023 en wat staat nog in 2024 op de planning? Bekijk of download ons jaarverslag 2023 en jaarplan 2024.

Download het jaarverslag 2022 en jaarplan 2023.


We doen het niet voor onszelf

In alle buurten en wijken, over heel Vlaanderen en Brussel telt het sociaal-cultureel volwassenenwerk zo’n 14.000 lokale ankerpunten. Meer dan 200.000 vrijwilligers zetten zich met veel passie en gedrevenheid in voor de samenleving. Een dikke twee miljoen mensen schraagt de sector als lid en de 300.000 activiteiten tellen jaarlijks ongeveer 10.000.000 deelnemers. Je leest het, heel Vlaanderen IS sociaal-cultureel. Een diverse sector kent een divers publiek: een kleine 40% van de sociaal-culturele organisaties richt zich expliciet en structureel op kansengroepen. Best iets om fier op te zijn.
44% van de Vlamingen beoefent een kunstvorm in de vrije tijd. Dat maakt meteen duidelijk hoe belangrijk de amateurkunsten en zijn beoefenaars zijn voor Vlaanderen. Tienduizend groepen en meer dan 2 miljoen individuen zijn verbonden met de amateurkunstensector Als je het hen zelf vraagt zullen ze zeggen dat het voor hen een uitlaatklep betekent, dat ze zichzelf ontplooien, dat ze zo hun engagement en creativiteit vormgeven en hun interesses delen met elkaar. ‘Enthousiast’, ‘creatief’ en ‘sociaal’ zijn de woorden die de amateurkunstenaar gebruikt om zichzelf te omschrijven.
Maar we durven verder kijken. Voor alle burgers die positieve alternatieven zoeken voor onze samenleving en de ambitie hebben om met hun project te groeien en zo het lokale te overstijgen, stampten we een heuse ‘State of the Region’ uit de grond. En organisaties met ambities voor (bijna) heel Vlaanderen, maar die nog niet erkend zijn, zijn ook van harte welkom bij De Federatie. Ook hebben we bijzondere aandacht voor wat zich voordoet in Brussel.
Illustratie: Nena Peeters
Illustratie: Nena Peeters

En we doen het niet alleen

Leden

Zonder leden geen federatie. Deze organisaties klein en groot, mannen, vrouwen, verenigingen, bewegingen, verschillende overtuigingen, enz.: ze hebben allemaal een plaatsje bij De Federatie. Zij zijn de onderdelen die samen de krachtige motor vormen die De Federatie elke dag opnieuw op volle toeren doet draaien. Ontmoetingen op regelmatige basis, gerichte bevragingen over hete hangijzers en informele babbels: De Federatie houdt de vinger aan de pols van haar leden.

Wisselwerking

Ons team van experten houdt onze bestuurders en leden steeds op de hoogte van de laatste beleidsontwikkelingen. En omgekeerd behoudt ons team door intensieve contacten een goed overzicht over wat er leeft bij de achterban. De cyclus van bijeenkomsten van onze werkgroepen, het Bestuur en de Algemene Vergadering speelt daarin een cruciale rol. Een wisselwerking met niets dan voordelen dus!

Netwerken

De Federatie neemt een actieve rol op in tal van netwerken, coalities en overlegplatformen. Waar noodzakelijk en waar mogelijk bundelen we de krachten met Socius, Scwitch, Sociare, de Verenigde Verenigingen, het departement CJM, de SARC, de Sociale Innovatiefabriek, de Hoge Raad voor Vrijwilligers, de Koning Boudewijnstichting, en ga zo maar door... Vanzelfsprekend onderhouden we ook intensieve banden met parlementsleden, medewerkers van kabinetten en administraties en andere beleidsmakers.

Wat we doen, doen we graag ... en goed

Als we zeggen dat De Federatie spreekt in naam van de sector, dan menen we dat ook. Van ons hoor je geen loze uitspraken op basis van een vaag buikgevoel, wel solide, onderbouwde statements. Daar gaan we prat op. We bevragen en beluisteren onze leden steeds weer op een gerichte manier. De informatie die dat oplevert, in combinatie met de expertise van onze teamleden en bestuurders, maakt van ons een degelijke en betrouwbare gesprekspartner. Voor minder doen we het niet. Dat vraagt een grote inzet van De Federatie en haar leden, maar tegelijk versterkt het onze band. Het maakt De Federatie tot vertegenwoordiger en spreekbuis van sociaal-cultureel werk en amateurkunsten.

En dat laten we ook graag zien!

Illustratie: Nena Peeters
Illustratie: Nena Peeters
Beleidsteksten en regelgeving zijn zelden meeslepend proza. Daarom maakt De Federatie er een erezaak van om relevante informatie zo veel als mogelijk hapklaar aan te bieden. Zo kunnen onze leden er nadien gemakkelijk mee aan de slag in de eigen organisatie. Onze website speelt daarin een belangrijke rol.
Wil je meermaals per maand het laatste beleidsnieuws uit onze sector (en vaak ver daarbuiten, maar steeds met een sociaal-culturele/amateurkunsten insteek) in je mailbox? Schrijf je dan in op onze onmisbare nieuwsbrief. Geïnteresseerd in wat er bovenlokaal leeft? Ook daarover hebben we een nieuwsbrief. Bij het begin van elk nieuw jaar trakteren we met ons beleidsmagazine Wascabi. Met het gelijknamige netwerkevent trappen we begin september telkens het nieuwe werkjaar van onze sectoren op gang.
De Federatie verbindt, informeert, betrekt, vertegenwoordigt, komt op voor en versterkt sociaal-cultureel werk en amateurkunsten. Want sociaal-cultureel werk en amateurkunsten maken de sa­menleving krachtiger
Missie van De Federatie

Voor deze missie gaan we elke dag

Ontstaan vanuit de samenleving maken sociaal-cultureel werk en amateurkunsten deel uit van het middenveld. In dit ‘veld’ - tussen overheid, markt en burgers - dragen organisaties via vrijwillige inzet bij aan participatie van mensen in en aan de maatschappij. Vanuit deze civiele reflex geven mensen mee vorm aan de samenleving. Wat hen bindt, inspireert, drijft of onrecht oproept, leidt tot sociaal-culturele praktijken. Ze verbinden men­sen en groepen, nemen een kritische stem op en zoeken antwoorden op maatschappelijke vraagstukken via maatschappelijk innoverende praktijken. Zo draagt het sociaal-cultureel werk bij aan een samenleving waarin inclusie, duurzaamheid, democratie en solidariteit centraal staan. Het is op die plekken dat mensen elkaar ontmoeten, leren, het publieke debat voeden en cultuur beleven. Ook in verschillende kunstdisciplines ontmoe­ten mensen elkaar en creëren ze leeromgevingen. Vlaanderen telt bijna twee miljoen ama­teurkunstenaars die in verschillende disciplines - theater, dans, beeld en beeldende kunst, muziek en letteren - focussen op creatie en creativiteit. Het unieke aan amateurkunsten is bij uitstek het samengaan van een artistieke, sociale en educatieve component. 131 organisaties zijn vandaag door de Vlaamse overheid erkend en gesubsidieerd als so­ciaal-cultureel volwassenenwerk en zijn al sinds 2000 verenigd in De Federatie. Negen lan­delijke amateurkunstenorganisaties ondersteunen, begeleiden, informeren, adviseren en stimuleren amateurkunstenaars. Sinds 2018 maken ook zij deel uit van De Federatie en staan nu ook centraal in deze missie. Vanuit een groot geloof in deze kracht, willen we als sectorfederatie deze sectoren versterken. De Federatie informeert, betrekt en vertegenwoordigt (lid)organisaties die op ‘lan­de­lijk’ vlak in deze twee sectoren actief zijn, maar ook initiatieven op regionaal en – in minder mate - lokaal vlak staan op onze radar. Zo blijven we voeling houden met nieuwe dynamie­ken in onze sectoren en houden we de vinger aan de pols van wat leeft en beweegt. Dit maakt ons tot een krachtige speler. Wij weten in complexe beleidscontexten kennis binnen te brengen vanuit de realiteit op het terrein én vanuit organisatie-overschrijdend belang.
      De Federatie is snel op de hoogte van relevante wetswijzigingen. Samen bundelen we onze krachten en werken we toe naar duidelijke standpunten. We gaan in gesprek, zetten dingen in beweging en laten de stem van de sectoren horen bij beleidsmakers. In deze beleidsperiode (2022 - 2025) is het verbinden van (lid)organisaties, van sectoren, van partner­or­ganisaties en overheden in, met en door De Federatie één van onze speerpunten. We halen winst uit het delen, opbouwen en verspreiden van kennis en expertise die we allen hebben. Vanuit de overtuiging dat ‘samen’ het sociaal-cultureel werk en de amateurkunsten versterkt, mag het inzetten op deze slimme verbindingen niet in onze missie ontbreken.
      Bootje klein

      Vier rollen als houvast

      Om onze opdracht als sectorfederatie te vervullen, bakenen we voor onszelf vier rollen af. Deze geven ons houvast bij de dagelijkse werking. Kennisdeler
        Als kennisdeler staan onze antennes constant op scherp. We pikken in diverse contexten (werkgroepen, wandelgangen, formele contacten, …) voortdurend signalen op en delen deze informatie binnen de sectoren. Door overleg en netwerking komen waardevolle in­zichten tot stand. Hiermee gaan we aan de slag. Beleidsbeïnvloeder
          Vanuit het brede draagvlak van organisaties richten we onze stem naar beleidsmakers. We vormen de brug tussen realiteit en beleid en omgekeerd. Dit doen we door consequenties voor het veld in te schatten, mee na te denken over alternatieven, aan te kaarten waar de no-go zones liggen en proactief invloed uit te oefenen. Ondersteuner
            Als ondersteuner spelen we in op veel gehoorde noden uit de sectoren. We helpen jouw werking vooruit door te oriënteren of begeleiden, expertise in te zetten, via advies, ed. Bij voorkeur door lidorganisaties te linken zodat ze voortbouwen op elkaars deskundigheid en zelf tot oplossingen komen; waar nodig met extra kennis of ervaring vanuit het team of met behulp van andere actoren. Communicator
              Zichtbaarheid en correcte beeldvorming zijn cruciale schakels in het geheel. We tonen wat zich afspeelt voor en achter de schermen en wijzen zo meteen op het belang van onze sec­toren.

              Wat we belangrijk vinden

              Noem een overtuiging, mening of invalshoek en je vindt ze terug in De Federatie. Mooi, niet? Actief pluralisme noemen we dat. We kijken elkaar recht in de ogen, willen begrijpen wat de ander belangrijk vindt en proberen er een gemeenschappelijk belang in te vinden.
              illustratie: Nena Peeters
              Illustratie: Nena Peeters
              De Federatie heeft geen andere focus dan die van haar leden. Wij zijn van hen. We willen een bondgenoot zijn. Daarom is een persoonlijke band zo belangrijk. Met aandacht voor de mensen in organisaties en met ruim­te voor een ontwapenende kwinkslag. Waar zijn ze mee bezig? Waar liggen ze wakker van? We willen en moeten dit weten. Zodat we in vertrouwen samen naar oplossingen kunnen zoeken.
              De wereld verandert, organisaties veranderen en dus liggen oplossingen zelden op platgetreden paden. We puzzelen, wroeten en zoeken tot we toekomstgerichte antwoorden hebben op vragen van vandaag. Offensief, constructief, gedreven. En een oplossing is voor ons geen oplossing als er geen draagvlak voor bestaat. Samen met de leden zetten we dingen in beweging. Vanuit de samen opgebouwde expertise maken we de sociaal-culturele en amateurkunstensector slagkrachtig.
              Sociaal-cultureel werk en amateurkunsten is niet voor doetjes. Onze leden zijn ondernemende werkers die zeer goed weten waar de klepel hangt. Onze partners en overheden komen beslagen op het ijs. Wij dus ook, professioneel en deskundig als we zijn. De Federatie specialiseert zich in wetgeving en beleidsmateries die een impact hebben op de werkingsmogelijkheden en -omstandigheden van sociaal-culturele en amateurkunstenorganisaties. We wegen de wetgeving in het belang van hen. Onze kennis hertalen we naar begrijpbare, bruikbare informatie en handige tools die kunnen gedeeld worden binnen en buiten organisaties. Steeds ten dienste van sociaal-culturele en amateurkunstenorganisaties, met als doel het maximaliseren van hun werkingsmogelijkheden.
              Ons blikveld gaat breder dan de ledenbasis. Een draagvlak ruimer dan de ledenbasis kunnen we niet beloven, maar wél een blikveld dat breder en verder reikt. Het sociaal-cultureel werk en de amateurkunsten zijn breed vertakte sectoren die hun kiemen kennen in alle beleidsdomeinen en op alle beleidsniveaus. De Federatie komt op voor sociaal-cultureel werk en amateurkunsten in al zijn vormen en gedaanten. Daarom werken we samen in netwerken en met collega-federaties. De Federatie deelt graag. Samenwerken, verbinden, verenigen -of noem het "federeren"- zit in onze genen. Daarom investeren we intensief in netwerken waar we expertise kunnen uitwisselen. We delen onze kennis en ervaringen waar nodig en mogelijk, in het belang van elk sociaal-cultureel- of amateurkunsteninitiatief. Dat doen we natuurlijk niet zomaar. Als Federatie zijn we doordrongen van de gedachte dat samenwerken rendeert, dat een groep meer weet dan een enkeling en dat het een gezamenlijke inspanning is om de wereld meer sociaal-cultureel te maken. Samen met de leden werken we aan een samenleving vol ontmoetings- en ontplooiingskansen. Een samenleving waar democratie, duurzaamheid, inclusie en solidariteit streefdoelen zijn, net als talentontwikkeling, creativiteit en schoonheid. We dragen zorg voor het speelveld dat organisaties krijgen om vanuit hun missie en visie praktijken te ontwikkelen. We verliezen het belang en de autonomie van het middenveld niet uit het oog. We komen op voor deze sectoren die plekken creëren waar mensen hun stem laten klinken en waar ze kritisch kun­nen zijn.

              Wat kunnen we voor jou doen?

              Denk je dat De Federatie iets voor jou kan betekenen? Voor een milde jaarlijkse financiële bijdrage bieden we je een stevig netwerk, actuele informatie over regelgeving en beleid, deskundig advies én een stem in het beleid. Elk lid van De Federatie heeft een eigen aanspreekpunt. Een vertrouwenspersoon bij wie je terecht kan met al je zorgen en vragen. Zo loop je niet verloren in het doolhof van overheidsinstanties, bovenbouworganisaties, aanverwante sectoren of wetteksten.
              Contacteer ons en we bekijken wat mogelijk is.
              Enne... volg ons reilen en zeilen op Facebook en Twitter.