Bovenlokale praktijken stimuleren blijft makkelijker gezegd dan gedaan
donderdag 10 maart 2022
Het decreet Bovenlokale Cultuurwerking stimuleert praktijken met een brede actieradius: over gemeenten en sectoren heen. Maar de lat ligt hoog en het aantal aanvragen is tanend. Hoe en wanneer wil de bevoegde minister bijsturen? Op welke manier kan sociaal-cultureel werk of amateurkunsten daar baat bij hebben?
Wat, wanneer en hoe?
“Wat is de stand van zaken voor de bijsturing van het Bovenlokaal Cultuurdecreet?”, vroeg Orry Van de Wauwer (CD&V) aan Minister-president Jan Jambon. “En hoe kan de succesratio voor het aantal projectvragen de hoogte in?”, sloot Elisabeth Meuleman (Groen) daarbij aan. Het antwoord bleef wat op de vlakte.
De uitrol van het decreet Bovenlokale Cultuurwerking zou na minimum 3 indienrondes geëvalueerd worden. Dat stond in het Vlaams Regeerakkoord, maar was ook de vraag van de Commissie Cultuur en belangenbehartigers, waaronder De Federatie. Rond de jaarwisseling legde de Strategische Adviesraad voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media (SARC) op eigen initiatief een advies neer. Dit was de aanleiding voor een parlementaire vraag in de Commissie Cultuur. Samengevat pleitte de SARC voor
- Vereenvoudigingen op korte termijn zoals een kortere procedure en lagere instapdrempel
- Een diepgaande, inhoudelijke analyse van de verschillende projectrondes
- Een inschatting van wat dit decreet al dan niet teweeg heeft gebracht
- Blijvende toeleiding van alle betrokken sectoren naar deze subsidielijn
- Een kader voor eventuele doorstroom en/of verduurzaming van projecten
Kuitenbijters vinden hier het integrale SARC-advies.
Minister Jan Jambon liet noteren dat eerste bijsturingen (tegen 15 mei) voelbaar moeten zijn via het bijgewerkte, online aanvraagformulier. Een aantal begrippen zullen bijvoorbeeld duidelijker worden toegelicht. Over een verkorte procedure zijn geen beloftes gemaakt. De Federatie is alvast blij met deze administratieve ingreep en herinnert graag nogmaals aan haar oproep van vereenvoudiging, helder taalgebruik en minder criteria. Want én bovenlokale uitstraling hebben, én samenwerken, én aan 2 functieduo's voldoen, én bij voorkeur vernieuwend werken én rekening houdend met prioriteiten, én zakelijk sterk scoren, is wel héél veel ineens… zeker voor niet-professionele dossierschrijvers.
Nog niet overtuigd van de regio’s?!
Vlaanderen is intussen ingedeeld in 15 referentieregio’s. Limburg blijft 1, maar telt nu 3 subregio's. “Het Bovenlokaal Cultuurdecreet zal gealigneerd worden op de recente beslissingen rond de regiovorming en fusies van gemeenten,” stelde Jambon. Meer uitleg volgt op een later tijdstip. Katia Segers (Vooruit) liet alvast ontvallen dat “ze echt nog overtuigd moet worden van de meerwaarde van die regio’s.” Marius Meremans (N-VA) daarentegen toonde zich opnieuw een sterke believer van de IGS’en (= Intergemeentelijke Samenwerkingsverbanden) als expertisecentrum en adviesverstrekker voor onder meer bovenlokale projecten. Het zijn bij uitstek de IGS’en die volgens hem moeten weten welke regionale noden er exact leven.
Een beschrijving van de bovenlokale culturele ruimte en historische context moet ook deel gaan uitmaken van een landschapstekening die het steunpunt OP/TIL tegen eind 2023 moet opleveren. Hiermee komt hopelijk ook een antwoord op de vraag wie nu wel en niet opereert in het ‘bovenlokale veld’. De Federatie ziet vooral gevestigde waarden, vaak uit de kunsten- en erfgoedsector en vanuit lokale besturen. Wij pleiten er alvast voor om via gepaste stimuli in dit decreet ook nieuwe spelers uit het middenveld te stimuleren om regionaal actief te zijn.
Een beschrijving van de bovenlokale culturele ruimte en historische context moet ook deel gaan uitmaken van een landschapstekening die het steunpunt OP/TIL tegen eind 2023 moet opleveren. Hiermee komt hopelijk ook een antwoord op de vraag wie nu wel en niet opereert in het ‘bovenlokale veld’. De Federatie ziet vooral gevestigde waarden, vaak uit de kunsten- en erfgoedsector en vanuit lokale besturen. Wij pleiten er alvast voor om via gepaste stimuli in dit decreet ook nieuwe spelers uit het middenveld te stimuleren om regionaal actief te zijn.
Succesratio verhogen
Elisabeth Meuleman (Groen) balde één en ander gevat samen: “Wat wij het meeste horen is dat die procedure veel te zwaar is en te lang duurt, en dat er dus absoluut nood is aan zo’n ‘light-lijn’.” Naast de formele aanpassingen die de minister aankondigde, polste zij naar een lichtere procedure. Het deed ons alvast denken aan ons eerder voorstel, namelijk om 1 miljoen euro te reserveren als hefboom voor bestaande bovenlokale kiemen om zuurstof te geven aan de fundamenten. Vereng projecten niet tot nieuwe outcome, maar investeer ook in de basiswerking van ambitieuze spelers.
Maar het is nog te vroeg om in detail te gaan, repliceerde Jambon. De evaluatie van het participatie- en amateurkunstendecreet zitten hier voor iets tussen. De puzzel moet in z’n geheel worden gelegd. De minister wil een globaal beleid voor de toekomst ontwikkelen. En dat vergt tijd… wat dus meteen ook het antwoord is op de vraag van Orry Van de Wauwer (CD&V).
Maar het is nog te vroeg om in detail te gaan, repliceerde Jambon. De evaluatie van het participatie- en amateurkunstendecreet zitten hier voor iets tussen. De puzzel moet in z’n geheel worden gelegd. De minister wil een globaal beleid voor de toekomst ontwikkelen. En dat vergt tijd… wat dus meteen ook het antwoord is op de vraag van Orry Van de Wauwer (CD&V).
Voor wie goesting heeft
Ambitie om zelf een bovenlokaal project in te dienen? Je hebt nog 2 maand de tijd. 15 mei is de volgende deadline. Ga na hoe OP/TIL je kan ondersteunen om een stevig dossier in te dienen. Basisinfo over de subsidies voor bovenlokale cultuurprojecten? > Bekijk dit animatiefilmpje.
Wij hopen alvast heel wat sociaal-cultureel werk en amateurkunsten tussen de aanvragers te zien opduiken.
Wij hopen alvast heel wat sociaal-cultureel werk en amateurkunsten tussen de aanvragers te zien opduiken.
