Lokale besturen en sociaal-cultureel werk binden de strijd aan met de energiecrisis
donderdag 20 oktober 2022
Lokale besturen sprongen sociaal-cultureel initiatief tijdens de coronapandemie financieel flink bij. Hun steun lag in 2021 bijna 60% hoger dan het jaar voordien. Herhalen ze die krachttoer nu de energietarieven naar ongekende hoogtes stijgen? Inzage in enkele goede voorbeelden.
De huidige energiecrisis raakt niet alleen burgers. Ook verenigingen en vrijwilligersinitiatieven krijgen het hard te verduren. Zij ontvangen evengoed rekeningen die hun vermogen ver overstijgen of krijgen te horen dat verre verplaatsingen niet evident zijn.
Wat zijn mogelijkheden om cultuur- en kunstgroeperingen te helpen met hun gas- of elektriciteitsfacturen? Hoe voorkom je als lokaal bestuur dat het sociaal weefsel een flinke knauw krijgt? Vandaag ervaren sociaal-cultureel werk en amateurkunsten grote verschillen tussen gemeentebesturen als het over expliciete steun gaat. Zowat de helft verwacht meer actie. We moeten immers vermijden dat wie het niet langer kan opbrengen, stopt met de werking. De gezondheidscrisis heeft nog maar net aangetoond dat cultuur nodig is voor ons welzijn en verbinding binnen de maatschappij. Als het verenigingsleven verdwijnt, komt het niet zomaar terug…
Hoe helpen gemeentebesturen verenigingen met hun energiefactuur?
Hier en daar duiken voorbeelden op van gemeenten die passende maatregelen nemen in de strijd tegen stijgende energiekosten.- “We willen vermijden dat verenigingen hun lidgeld moeten optrekken,” klinkt het in KORTENBERG. Daarom verhoogt men de huurgelden voor verenigingen niet.
- Diezelfde gemeente betaalt ook een deel van de energiekosten van lokale verenigingen, op voorwaarde dat ze aan gedeeld ruimtegebruik doen.
- Het stadsbestuur van IEPER wil noodlijdende verenigingen financieel en op maat steunen. De stad zal verenigingen ook helpen met hun vragen over bewuster energieverbruik.
- In PEER krijgt elke vereniging 100% terugbetaling (tot 20.000 euro) wanneer ze investeert in bv. zonnepanelen of warmtepompen. De stad stimuleert vrijwilligersgroepen om mee te werken aan activiteiten waar ze een centje kunnen bijverdienen.
- TURNHOUT lanceerde een koudeplan. Iedereen is welkom in de dienstencentra die langer open zullen blijven om zich te warmen. Er zouden ook maatregelen tussen zitten die verenigingen ondersteunen.
- ...
Wat kan je stad of gemeente nog doen? Onze tips.
Zelf een concreet voorbeeld. Laat het ons weten. We zetten jouw stad/gemeente graag in de kijker.
Volgens de media zouden minstens 50 gemeenten hun verenigingen financieel bijspringen. Naast jeugd- en sportverenigingen, pleiten we ervoor om volwassenorganisaties niet uit het oog te verliezen.
Sterk samenspel
Zo’n 200 gemeenten namen in hun meerjarenplan de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (SDG's) op. En bijna alle gemeenten ondertekenden het Klimaatpact dat waar deel van uitmaakt. Heel wat Avansa’s zetten hier mee hun schouders onder. Hun inspanningen mikken op de verdere toekomst. De huidige crisis zet wellicht meer mensen aan het denken en handelen.
- Bijvoorbeeld in KAPELLEN. 12 gemeenten in de regio Antwerpen werken met hun inwoners aan een beter klimaat in het traject ‘Atmosfeermakers’.
- Ook in de DRUIVENSTREEK beweegt een en ander met de aftrap van een Klimaatnetwerk waar inwoners, ondernemers, organisaties of overheden zich samen inzetten voor een leefbaar klimaat.
- In LAAKDAL en OLEN kreeg het project Klimaatmakers in 2021 concreet vorm. Avansa Kempen stond in voor het participatieproces en maakte draaiboeken die andere gemeenten kunnen inspireren.
- Het recente Klimaatfestival in BRUGGE kwam er mee onder impuls van Avansa regio Brugge en Masereelfonds Brugge.
- ...
We vangen signalen op dat een aantal deelnemers en vrijwilligers, omwille van deze nieuwe crisis (energie in combinatie met levensduurte), de weg naar het verenigingsleven niet meer vinden...
Uit diezelfde steekproef blijkt dat 35 à 50% van onze lidorganisaties specifieke activiteiten en acties organiseert naar aanleiding van deze crisis. Aangepast aan de noden van vandaag. Een greep uit het aanbod:
- heel wat lokale KWB-afdelingen organiseren in heel Vlaanderen infoavonden, waarbij een spreker uitleg komt geven over de mogelijkheden om zelf de energiefactuur te doen dalen.
- "Burgerenergie" van Commons Lab is een praktische gids voor meer energiedemocratie. Vol informatie, praktische tips en bronnen. Vertrekkend vanuit lokale gemeenschappen.
- Hernieuwbare energie is actueler dan ooit, merken ook lokale afdelingen van het Davidsfonds. Vorming in ’s Gravelwezel maar ook elders.
- Huis & Energie is een vaste rubriek op de site van de Transformisten.
- Landelijke Gilden wil elk gezin beter informeren en bijstaan. Met onder meer Energy@home en projecten als energiedorpen.
- ...
Jouw initiatief in dit rijtje zien? Contacteer ons.
