header handjes

Bijzonder kostbare tijd en energie verloren en ongetwijfeld ook zeer kostbaar talent

Dossier: Talentontwikkeling in de amateurkunstensector

Toen de beslissing viel om de bevoegdheid cultuur over te dragen van de provincies aan Vlaanderen waren wij hoopvol gestemd. Dit zou extra kansen bieden voor schrijfliefhebbers in alle hoeken van Vlaanderen. We hadden ook het gevoel en we kregen ook concrete signalen dat het kabinet van minister Gatz ons als partner zag om met die ex-provinciale middelen steviger te gaan inzetten op ondersteuning en kansen voor jonge amateurschrijvers.

Springplanken bouwen

Medio 2016 beraamden we dan ook de eerste plannen over welke kansen dat zou inhouden. Die namen we, op vraag van het kabinet,  mee op in ons beleidsplan voor de periode 2017-2021. We dachten aan een groter verhaal voor de txt-on-stagewedstrijd Naft voor Woord, een Antwerps talentontwikkelingstraject voor jonge woordkunstenaars tussen 18 en 30 jaar in samenwerking met bibliotheken. Het opzet is cultuurcreatie en –presentatie, diversiteit en bibliotheekvernieuwing. Dat deze wedstrijd zes edities na elkaar een succes was en de ideale springplank bleek te zijn naar het professionele circuit, bewijzen de ex-finalisten van Naft voor Woord. onder wie Maud Vanhauwaert, Maarten Inghels, Lotte Dodion en Yousra Benfquih. Vanhauwaert is momenteel stadsdichter van Antwerpen. Inghels ging haar voor in deze functie. Hoe mooi zou het zijn om voorrondes te organiseren, niet alleen in Antwerpen, maar in de verschillende provincies en die te laten uitmonden in een grote landelijke finale, zodat veel meer jongeren kansen krijgen. Het is zo belangrijk dat hun stem en verhaal gehoord wordt. Ook en vooral van zij die bezig zijn met schrijven. Voor die jongeren is er trouwens sowieso maar een heel schaars aanbod. Zij die willen leren tekenen, dansen of een muziekinstrument bespelen bijvoorbeeld, kunnen op heel veel verschillende plekken cursus volgen. Voor jongeren die iets met hun taal- en schrijftalent willen doen, is het aanbod beperkt.  Het plan om Naft voor Woord uit te rollen hebben we herhaaldelijk zelf onder de aandacht gebracht van het kabinet Gatz. Twee andere amateurkunstenorganisaties hadden voor een gelijkaardig verhaal (Buren bij kunstenaars en Lokale helden) eind 2017 onmiddellijk al groen licht en een enveloppe van 250.000 euro gekregen. Ons leek het logisch dat eenzelfde financieel scenario dan ook toepasbaar was op een waardevol initiatief als Naft voor Woord. In de gesprekken met het kabinet hadden we steeds het gevoel dat er naar ons geluisterd werd en dat men mee was met het verhaal. Maar waarom liet de beslissing dan zo lang op zich wachten? Eind 2018, drie jaar nadat de eerste ideeën op papier werden gezet, kwam dan eindelijk het verdict. We kregen 100.000 euro voor onze plannen, vanaf 2021. Ver onder het gevraagde budget. Op de vraag waarom die keuze zo werd gemaakt, ontvingen we tot op heden helaas geen duidelijk antwoord.   

Duurzame kansen voor schrijvers van morgen

Tegelijkertijd zagen wij de herschikking van de vrijgekomen provinciale middelen en opdrachten ook als een kans om versnippering van het veld tegen te gaan en krachten te bundelen. Het samensmelten met de organisatie Jeugd en Poëzie leek ons dan ook mee in dit verhaal te passen. Jeugd en Poëzie krijgt momenteel subsidie voor jeugdwerk/cultuureducatie. Met gezamenlijke krachten kunnen wij een landelijk, structureel en duurzaam schrijfaanbod voor kinderen en jongeren uitrollen. Zo investeren we samen in jong talent. Het is onze overtuiging dat we meer dan ooit de rugzakken en de hoofden van kinderen moeten vullen met een geschakeerde woordenschat, een geoefende pen, een heldere stem, een verwonderde blik en een kritisch oog. Zo sturen we hen geletterd en weerbaar de wereld van morgen in. Een uitbreiding van hun talige vaardigheden zorgt voor grotere kansen op de arbeidsmarkt en betere sociale integratie in de samenleving. Dat is iets waar we met beide organisaties in geloven en waar we gezamenlijk aan willen werken. Maar de budgetten van beide organisaties zijn beperkt. Het leek ons dan ook een mooie kans om (ex-)provinciale middelen te investeren het uitbouwen van een duurzaam schrijfaanbod voor kinderen en jongeren.
Ook daar had het kabinet initieel oren naar. Beloftes werden gedaan, maar ook die zaak sleepte bijna 2 jaar aan. In september vorig jaar kwam er eindelijk en - voorlopig ook enkel mondeling - groen licht voor de fusie. Op onze vraag om die fusie ook financieel kracht bij te zetten, zoals initieel beloofd, kwam helaas onlangs een duidelijke nee. Vreemde keuze, vinden wij. In een tijd waarin één op de zes jongeren thuis geen Nederlands spreekt en één op de vier kinderen niet het Nederlands als moedertaal heeft, is het cruciaal sterker in te zetten op geletterdheid, taalplezier en taalbeleving. Laat dat nu net zijn waar wij en Jeugd en Poëzie zo straf in zijn. Maar het lijkt alsof de overheid daar blind voor is. Met beperkte middelen en een bijzonder klein team realiseren wij, net als Jeugd en Poëzie, een bijzonder grote output. We kunnen helaas echt niet meer doen dan we nu doen. De bootjes zitten vol. Zo jammer en zo frustrerend dat we ons een paar jaar hebben opgetrokken aan loze beloftes. We hebben bijzonder kostbare tijd en energie verloren en ongetwijfeld ook zeer kostbaar talent, want de schrijvers van morgen, tja, die blijven in de kou staan! An Leenders Directeur Creatief Schrijven  

Creatief Schrijven beter leren kennen? Dat kan dankzij deze link