Zit er een terrorist in je vzw?
donderdag 4 april 2019
De aandacht voor veiligheid beperkt zich al lang niet meer niet tot security-controles op luchthavens en dergelijke. Ook handels- en financiële transacties worden aan meer controles onderworpen. Dat financiële stromen met een vergrootglas bekeken worden is op zich een goede zaak. Maar het doortrekken van wellicht goedbedoelde veiligheidsmaatregelen naar de kleinste haarden van gemeenschapsleven heeft veel weg van met een kanon op een mug schieten.
De nieuwste verplichting
Het nieuwe Wetboek van vennootschappen en verenigingen (van kracht vanaf 1 mei 2019) krijgt een aantal wijzigingen en/of aanvullingen.
Jaarrekening indienen bij de Nationale Bank
Er is een aanvulling in de maak op de nieuwe vzw-wet. Zo zouden alle vzw’s hun jaarrekening moeten indien bij de Nationale Bank (en niet meer bij de Griffie van de Rechtbank van Koophandel/Ondernemingsrechtbank), ongeacht de grootte van de vzw. En dit op elektronische wijze, als de Nationale Bank dergelijke aangiftemogelijkheid aanbiedt. Deze verplichting tot digitale neerlegging bij de Nationale Bank zou ten laatste op 1 januari 2021 van kracht worden.
Giftenregister
Tevens komt er een giftenregister voor giften van en naar het buitenland, voor meer dan € 3000 op jaarbasis. Net zoals het ledenregister, zal het giftenregister moeten worden bijgehouden om de maatschappelijke zetel van de vzw en kan op eenvoudig verzoek van overheidsdiensten worden ingezien.
Het giftenregister wordt tevens als bijlage bij de jaarrekening gevoegd en wordt op hetzelfde moment als de jaarrekening, elektronisch neergelegd bij de Nationale Bank. Dit register is niet publiek maar zal onder bepaalde voorwaarden, geconsulteerd kunnen worden door bepaalde overheidsdiensten.
Volgens minister Geens “biedt dit wetsontwerp een antwoord op de vraag van de gezaghebbende Financiële Actiegroep (GAFI-FATF) die België er reeds meermaals op gewezen heeft dat de financiële transparantie dringend versterkt moest worden. Dit om verschillende vormen van criminaliteit, zoals oplichting, witwassen en financiering van terrorisme beter te kunnen voorkomen en te kunnen bestrijden.”
Heiligt het doel de middelen?
Vzw’s, waaronder duizenden kleine lokale initiatieven, worden geconfronteerd met recente verplichtingen in het kader van de strijd tegen terrorisme, criminaliteit en het witwassen van geld. Denk maar aan het verplicht registreren van de uiteindelijk begunstigden (UBO), verstrengde gegevensbescherming (GDPR), het giftenregister enz. Als kleine vzw moet je al heel wat kennis aan boord hebben om de regels niet te overtreden. Kan je vrijwilligers vragen om steeds meer van hun tijd en energie te investeren in die bijhorende administratieve last?Al deze ‘goedbedoelde’ veiligheidsmaatregelen zouden wel eens als gevolg kunnen hebben dat vrijwilligers afhaken. De kans dat wie zich wil engageren en niet wil struikelen over de steeds complexer wordende regelgeving voor vzw’s zal kiezen voor de feitelijke vereniging als werkvorm is reëel. De vzw-vorm - die een goed omkaderde omgeving bood aan het verenigingsleven - dreigt door de toenemende veiligheidstrend en bijhorende regelgeving, sluipend drempels op te trekken en een rem te zetten op het engagement van heel wat vrijwilligers.
We geven je graag de juiste bron mee:
WETSVOORSTEL tot wijziging van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen met betrekking tot de giften en de jaarrekeningen van verenigingen en stichtingen, aangenomen op 26/03/2019, in de Commissie voor Handels- en Economisch Recht : "Dit wetsvoorstel voorziet in de veralgemeende neerleggingsplicht voor de jaarrekeningen van verenigingen en stichtingen, ongeacht hun grootte, bij de Balanscentrale van de Nationale Bank van België. Daarnaast voorziet het voorstel in de verplichting voor alle verenigingen en stichtingen tot het houden van een register van de inkomende en uitgaande giften, van en naar het buitenland. Die verplichting heeft betrekking op de verenigingen zonder winstoogmerk, de internationale verenigingen zonder winstoogmerk en stichtingen van Belgisch recht en de verenigingen en stichtingen van buitenlands recht die een bijkantoor hebben opgezet op het Belgische grondgebied. "
