header handjes

Meremans (N-VA): Is beslissing in dossier talentontwikkeling eindelijk nakend?

Tot voor kort vervulden de provincies een belangrijke rol voor amateurkunsten. Niet alleen financieel, maar ook als organisator van wedstrijden en tornooien. Door een interne staatshervorming zijn de provincies niet langer bevoegd. De amateurkunstenaars mogen daar niet de dupe van zijn. Daarover zijn de sector en Vlaams minister van Cultuur Gatz het eens. Maar de ontwikkeling van het spoor ‘Talentontwikkeling’, laat erg lang op zich wachten, zo ervaren de amateurkunstenorganisaties. Vlaams parlementslid Marius Meremans (N-VA) voelde de Minister daar dan ook over aan de tand in de Commissie Cultuur.

Een stukje voorgeschiedenis

Een doordachte overdracht moet de verschuivingen in het culturele landschap ondervangen. So far, so good.
  • Voor culturele projecten die het lokale niveau overstijgen is er een Transitiereglement uitgewerkt voor de overgangsjaren 2018 en 2019.
  • Amateurkunstenverenigingen die tot 2017 een toelage kregen op basis van hun prestaties op provinciale wedstrijden of tornooien, ontvangen dit en volgend jaar elk een financiële injectie gebaseerd op hun eerder behaalde categorie.
  • Daarna, vanaf 2020, zal een nieuwe regeling van kracht zijn die de waardevolle uitgangspunten van het voormalig provinciaal ondersteuningsbeleid meeneemt (de zogenaamde kwaliteitsbevorderende maatregelen), in combinatie met nieuwe insteken die kunstbeoefening in de vrije tijd een hedendaags elan moeten geven.
Marius Meremans 2

Marius Meremans (N-VA)

Aanvankelijk zou dit laatste deel gaan uitmaken van het decreet bovenlokale cultuurwerking. Eind oktober 2017 kreeg de amateurkunstensector echter te horen dat de piste Talentontwikkeling - met oog op coaching, feedback, kwaliteitsverhoging, evaluatie, enz. - toch uit het decreet zou worden gehaald en als apart traject zou worden behandeld. An sich, even goed. De amateurkunstenorganisaties kregen ruim de tijd om zich te positioneren. Zij namen hun verantwoordelijkheid en werkten aan een plan waarbij jaarlijkse toelages vervangen worden door ‘begeleiding’: een vorm van onrechtstreekse steun, die niet voor alle lokale verenigingen even evident is nota bene. Op het afgesproken tijdstip (mei 2018) dienden de amateurkunstenorganisaties een uitgebalanceerd dossier in rond Talentontwikkeling. Dit op basis van bevragingen in het veld, eigen inzichten en overleg met de collega-organisaties.

Wachten duurt lang

Voor de zomer, … in september … en weer later ‘na de gemeenteraadsverkiezingen’ zou er witte rook zijn. Of toch op zijn minst een signaal vanuit de Vlaamse overheid of de ingediende dossiers in de lijn der verwachtingen liggen, of er bijsturing nodig is, welke budgetten iedereen hiervoor krijgt en hoe deze trajecten stilaan kunnen worden voorbereid vanuit de landelijke organisaties. Rekto:Verso, het tijdschrift voor cultuur en kritiek, wijdde er zelfs een online opiniestuk aan. Vanaf 2020 moet de nieuwe aanpak voor orkesten, koren, dans en theater (en wat met foto/film, schrijven en folk/jazz?) namelijk operationeel zijn… Hoe de uitrol van de piste Talentontwikkeling er precies zal uitzien is reeds vele maanden (eigenlijk jaren) onderwerp van gesprek tussen de Vlaamse overheid en de betrokken amateurkunstenorganisaties. Formeel en informeel bleef elk bericht uit.

De beslissing valt (hopelijk) eind dit jaar

Tot 8 november 2018. Want dan stelde Vlaams parlementslid Marius Meremans (N-VA) in de Commissie Cultuur een vraag om uitleg over de toekomst van de ondersteuning voor de amateurkunstensector via het spoor 'Talentontwikkeling'. Zijn vragen:
  • Hebt u reeds tijd gehad om de verschillende plannen van de kunstenorganisaties te bekijken, en zo ja, welke opmerkingen of suggesties hebt u daarbij?
  • In hoeverre kunt u garanderen dat voor deze plannen voldoende budget zal worden beschikbaar gesteld?
  • En welke deadline plant u voor de goedkeuring van de plannen voor het spoor ‘Talentontwikkeling’ van de verscheidene amateurkunstenorganisaties?
Meramans stelde vast dat "de onderhandelingen blijkbaar niet altijd even vlot lopen, eerder een beetje stroef". Vlaams minister van Cultuur Sven Gatz vond dan weer dat ze "wel degelijk nog helemaal op schema zitten". Het departement heeft, zo zei de minister, ondertussen alle plannen bekeken. Eind deze maand verwacht hij een uitgewerkt voorstel. De verdeelsleutel -lees: welke discipline of organisatie krijgt hoeveel? - zal op een later moment dit jaar worden vastgelegd. 
Dat is nog altijd een jaar op voorhand. Ik heb altijd voor ogen gehad dat de amateurkunstensector zich in 2019 zou kunnen voorbereiden op 2020. We gaan met de nodige bekwaamheid vooruit. 
En verder: 
"Wanneer voor bepaalde koepels die wedstrijdformules belangrijk zijn, moeten we deze kunnen voortzetten. Daartoe heb ik mij geëngageerd en dat blijft voor mij prioritair. Niet dat ik wedstrijdformules belangrijker vind dan andere vormen van talentontwikkeling, maar het gaat over wat we hebben gezegd dat we gingen doen.Daarnaast wil ik bekijken wat die talentontwikkeling verder nog kan zijn."
De minister bevestigde in de commissie wel dat het vooropgestelde budget - de overdracht van middelen die destijds door de provincies voor amateurkunsten werden ingezet - nog steeds ter beschikking is: naast de eerdere engagementen van telkens 250.000 euro voor het muziekconcours (Poppunt) en Buren bij Kunstenaars (KUNSTWERKT), komt dit neer op 1 miljoen euro voor talentontwikkeling. 

De organisaties hebben knowhow

Katia Segers (sp.a) en Karine Brouwers (CD&V) dringen toch mee aan op snelle feedback. Genoeg redenen hiervoor, menen ze: als vanaf 2020 alles op de rails moet staan, hebben de organisaties het volgende jaar nodig om zich goed te kunnen voorbereiden. Bovendien moeten ook de lokale groepen snel duidelijkheid krijgen.  Marius Meremans bevestigde: 
"We vertrouwen erop dat die organisaties de nodige knowhow en kennis hebben om de nodige ondersteuning te organiseren. Ik geloof daar heel sterk in. (...) Het is aan de amateurkunstenorganisaties om de hand aan de ploeg te slaan en het nodige werk te doen, maar op korte termijn hebben ze die duidelijkheid nodig. Als we die twee zaken kunnen combineren, hebben we alvast de verbondenheid en dan kan het wat mij betreft ook snel vooruitgaan"
Elke Verhaeghe Neem contact op met Elke