Asielcrisis: sociaal-culturele organisaties reiken reddingsboei aan
vrijdag 14 oktober 2022
Dossier: Boenk erop!
"Nieuw dieptepunt in asielcrisis: ook gezinnen krijgen geen opvang", kopte De Standaard op 14 oktober. Een dag eerder moesten zelfs minderjarige asielzoekers noodgedwongen op straat slapen omdat Fedasil hen geen opvangplaats kon bieden. Waar de menselijke en maatschappelijke nood hoog is, zijn sociaal-culturele organisaties nabij. Ook al raken ze daardoor zelf in financiële ademnood.
Vluchtelingenwerk Vlaanderen waarschuwt al langer dat het opvangtekort nijpend is en vroeg of laat voor onmenselijke situaties zou zorgen. Helaas is dat moment er nu. Vluchtelingenwerk Vlaanderen organiseert intussen noodopvang voor ruim 40 mensen door ze in hotelkamers onder te brengen. Dit is uiteraard maar een tijdelijke situatie. "We gaan zien wat we nog meer kunnen doen, maar in de eerste plaats is dit iets voor de overheid", signaleert directrice Tine Claus in De Standaard.
Ook Toestand vzw, die zich focust op de vele mogelijkheden van leegstaande plekken en gebouwen, schiet te hulp. Momenteel beheert Toestand drie open onthaalplekken. Iedereen die dat wil, is er welkom voor een koffie of een potje pingpong. Het regent er niet en het is er warm. "Wat ons onderscheidt van andere onthaalplekken, is dat we heel laagdrempelig zijn. Ook mensen die er wat sjofeler uitzien en daardoor uit de galerijen en winkelcentra worden gejaagd, kunnen bij ons terecht", zegt coördinator Vancraeynest aan De Standaard.
Toestand vzw
Maar evident is het allesbehalve. De dure energieprijzen spelen ook Toestand vzw parten. De onthaalplekken blinken niet uit qua energie-efficiëntie. Ze verwarmen kost handenvol geld. De energiefacturen overstijgen stilaan de werkingssubsidies, maar "mensen die in slecht geïsoleerde flats of een tent in het Zoniënwoud wonen, komen naar hier om zich op te warmen. We kunnen hen niet in de kou zetten", aldus Vancraeynest.
Sociaal-culturele organisaties werken op de lange termijn aan maatschappelijke problematieken, bouwen een draagvlak en expertise op en geven van daaruit signalen aan beleidsmakers. Maar al te vaak blijven beleidsmaatregelen uit en springen diezelfde sociaal-culturele organisaties noodgedwongen in de bres voor de steken die het beleid laat vallen. Niet omdat ze dat moeten van één of andere overheid, maar omdat ze vinden dat het zo hoort. In dit geval omdat een mens recht heeft op een menswaardig onderdak.
Diezelfde organisaties staan nochtans meestal achteraan als het beleid steunmaatregelen neemt om energiekosten of de effecten van de inflatie te temperen. "Het gaat in de politiek en media vaak over steun voor gezinnen met kinderen, scholen en cultuurhuizen, maar over steun voor non-profitorganisaties en dagcentra als de onze heb ik nog niets gehoord. Veel van die organisaties weten nochtans niet hoe ze hun facturen zullen betalen", besluit Vancraeynest.
De Brusselse minister voor Energie Alain Maron (Ecolo) spreekt van een 'vicieuze cirkel' en laat weten dat er discussies bezig zijn over steun aan de non-profitsector.
