Bruno Vanobbergen. Gewaardeerde gast op ons BLU-ontbijt.

donderdag 22 mei 2025

Een hele eer. Op vrijdagmorgen 9 mei 2025 deelde de directeur-generaal van het Katholiek Onderwijs zijn ochtendkoffie met ons. Daarnaast deelde de topman enkele ‘lessen’ en inzichten vanuit z’n unieke positie op het kruispunt onderwijs – cultuur. Want Vanobbergen is ook voorzitter van Vluchtelingenwerk Vlaanderen. En als voormalig kinderrechtencommissaris en hoofd van het Agentschap Opgroeien kwamen ook jeugd en armoede mee om het hoekje kijken.

Vanobbergen stak van wal met enkele rake observaties. Katrijn Zaman (coördinator van Uilenspel vzw) verwoordde het zo: “Hij brak een lans voor scholen als werk- en ontmoetingsplek voor ‘buiten’organisaties. Samenwerken in en rond de school dus. Meer handen op de speelplaats, in de klas, aan de schoolpoort.” Want er heerst een enorme spanning tussen kwaliteit, de ambities hoog houden, en de grote uitval van kinderen en jongeren die het einde van hun schooltijd niet halen. Deze directeur-generaal wil weer energie krijgen in het leerproces. Zijn wilde droom? School van 8u30 tot 14u00. En daarna tijd voor andere dingen, zodat leerlingen en leerkrachten wat meer ademruimte krijgen. De huidige structuren laten dit voorlopig niet toe. “Voor innovatie is regelluwte nodig.”

Hoe de sprankel van verwondering en enthousiasme binnenbrengen?

En hij droomde nog even verder. “Kunnen we van leerkrachten verwachten dat ze allemaal de minimumdoelen muzische vorming halen? Moet Frans perse door onderwijspersoneel worden aangeleerd? Laat begeesterde mensen dit doen.” Mooie toekomstscenario’s. Organisaties die vandaag al op de snijlijnen opereren, wilden wel eens weten hoe ze kunst en cultuur op een strategische manier in het onderwijs kunnen binnensluizen? Of hoe ze door verschillende betrokken beleidsmakers meer als expert gezien kunnen worden? En dit alles in een context waarin zowat iedereen spontaan richting onderwijs kijkt op zoek naar oplossingen, terwijl leerkrachten schreeuwen dat er meer dan voldoende werk op het plankje ligt. Vanobbergen: “Er komen heel wat suggesties van buitenaf. Het is soms moeilijk door het bos de bomen te zien. Het kaf van het koren te scheiden. Sla vooraf meer de handen in elkaar.” Katholiek Onderwijs Vlaanderen wil zelf het voorbeeld stellen door basis- en secundaire scholen samen te brengen in lokale netwerken (“zij kennen elkaar soms niet”). Dit is de plek waar samenwerking met ‘buiten’organisaties kan ontstaan. En waar mensen uit bv sociaal-culturele en amateurkunstenorganisaties leerkrachten kunnen ondersteunen.

We moeten naar gedeelde verantwoordelijkheid. Meer vanuit eenzelfde kader.

Bruno Vanobbergen, directeur-generaal Katholiek Onderwijs Vlaanderen

We zouden nog heel wat kanttekeningen kunnen maken die deze ambities in de weg staan. Over lokale versnippering die efficiëntie in de weg staat, of een sociaal-cultureel decreet dat het soms wat te nauw neemt met de term vrije tijd, over de stem van het kind zelf, verkokerd beleid dat muren optrekt, enz. Maar vandaag zagen we vooral bakken goodwill rond de tafel. Met zo’n bevlogen mensen aan de knoppen in onderwijs en werkveld, is er hoop.Dank u Bruno. Dank u sociaal-culturele en amateurkunstenorganisaties.

In het voorstellingsrondje weerklonken termen als: verbeelding, Brooddoosnodig, gebarentaal, inclusie, muziekbeleving op school, samen redzaamheid. Het illustreert de diversiteit van de aanwezige lidorganisaties: AFS Low Lands, Creatief Schrijven, Dichters van wacht, Eigen Kracht Centrale, Enchanté, Eva Bxl, Halewynstichting, Hannah Arendt Instituut, Muziekmozaïek, Smog & co, Uilenspel, Vluchtelingenwerk Vlaanderen.