CSI Flanders: en avant marche!
woensdag 5 februari 2020
Wat hebben vier jaar onderzoek, spotlightpapers, focusgroepen, conferenties, casestudies, surveys en een driedaagse trip naar Wenen opgeleverd?
Op dinsdag 4 februari vond de slotconferentie plaats van het interuniversitaire onderzoeksproject CSI Flanders (Civil Society Innovation). Vier jaar lang gingen onderzoekers van UGent, UAntwerpen en KULeuven in debat met de sector over de grootste uitdagingen voor het Vlaamse middenveld en brachten ze innovaties in kaart, onder coördinerend oog van de Verenigde Verenigingen. Tijdens de conferentie werd er met het publiek gedebateerd over vragen als ‘Mag het middenveld aan politiek doen?’ of ‘Vermarkting van middenveldorganisaties: een slecht idee, of toch niet helemaal?’. Aan het eind van de dag poneerden de onderzoekers 9 stellingen over de toekomst van het Vlaamse middenveld.
Uitdagingen en innovatie in alle hoeken van het middenveld
In welke mate kan het middenveld nog zijn historische, gemeenschapsvormende, dienstverlenende en politieke functies opnemen? De aanleiding van het onderzoek was controverse over de basisrollen van het middenveld. Worden we met z’n allen ‘sociaal ondernemer’? Zijn we wel nog politiek bezig? En hoe evolueert onze relatie met de overheid?Het middenveld op de bühne
Wat betekent dat nu voor de relaties tussen het middenveld en de overheid? En welke rol hebben alle stakeholders van het middenveld te spelen? Volgens de onderzoekers zitten het middenveld en de overheid in hetzelfde schuitje en kunnen we dus maar beter van elkaar leren. Uit het onderzoek bleek een gebrek aan visie op het middenveld bij de bevoegde overheden, vooral op lokaal niveau. De onderzoekers hopen dat overheden zich meer outreachend gaan opstellen naar het middenveld. In een ideaal scenario neemt de overheid de rol op van 'systeemspeler': een bruggenbouwer die het middenveld verbindt en faciliteert, bijvoorbeeld in de vorm van een lokaal ambtenaar of schepen. Die kan draagvlak creëren en innovatie zuurstof geven. In dit verhaal vormt het middenveld een (lokaal) ecosysteem, en de koepelorganisaties spelen hierin de rol van netwerkspeler op bovenlokaal niveau. De lokale afdelingen in het netwerk hebben een grote autonomie en zouden op hun beurt een meer politiserende rol kunnen opnemen in hun lokale context.
9 stellingen voor de toekomst
De onderzoekers durven de academische comfortzone te verlaten en nemen standpunten in. CSI Flanders poneert aan de hand van 9 stellingen een agenda voor de toekomst, gebaseerd op het middenveld als ecosysteem. In juni 2020 publiceert LannooCampus een boek met de inspirerende verhalen van de onderzochte cases, en de bevindingen en conclusies worden omgezet in tools voor opleidingen. Ook de onderzoekers stellen zichzelf beschikbaar om lezingen te geven of in debatten te zetelen over de resultaten van het onderzoek. Onder de leuze ‘Bestel eens een onderzoeker!’ hopen zij de wisselwerking met het middenveld verder te zetten. Maar zoals het een goede studie betaamt, is een van de conclusies dat verder onderzoek noodzakelijk is. CSI Flanders heeft ook voor zichzelf een agenda opgesteld en zal nog verder vorsen. En avant marche!Alle presentaties en papers zijn online te lezen op www.middenveldinnovatie.be
