Beleid duikt in realiteit
maandag 30 juni 2025
Elf volksvertegenwoordigers, parlementaire medewerkers en prominente beleidsmakers kwamen eind juni op uitnodiging van De Federatie in Jette samen om de verscheidenheid en passie van onze sectoren op te snuiven. Bijna evenveel lidorganisaties doken voor de gelegenheid in de kern van hun bestaan. Dit leidde tot geanimeerde gesprekken. En beloftes bij politici om de inzichten mee te nemen richting werktafel.
De "Inkijkdag" omvatte twee rondes. Enerzijds focus op de kracht van kunst- en cultuur(educatie) en anderzijds ervaringsdeskundigen die toelichtten wat sociaal-cultureel volwassenenwerk voor hen heeft betekend. En hoe belangrijk het is dat hun kennis en ervaring worden ingezet - voor de organisatie zelf én voor de samenleving.
Het was boeiend, zo hoorden we. “We waren erg onder de indruk van de fijne ontmoetingen en getuigenissen,” klonk het bij Mieke Ackx, directeur binnen het Departement CJM. "Het is indrukwekkend wat jullie sectoren allemaal doen," voegde haar Afdelingshoofd Carolien Coenen toe. Ook Laura Goykens, Raadgever Cultuur op het Kabinet Gennez uitte dergelijke appreciatie. In de andere richting liet Wisper optekenen: “Fijn om hen sociaal-cultureel werk te mogen laten voelen, in plaats van erover te lezen in beleidsplannen.”
Op welke manier kunnen we via cultuur de toekomst inkleuren?
Cultuur als doel of als middel? Het belang van de cultuurfunctie. Hoe kan de overheid het cultureel potentieel meer stimuleren? Allemaal vragen die de revue passeerden en waarop wijze (ant)woorden kwamen. De link met onderwijs werd tijdens de intieme settings snel gelegd."Kunst/cultuur en kennis; dat moet in het onderwijs geen of-of verhaal maar een en-en verhaal zijn." – Judith Lauwers, parlementair medewerker (CD&V)
“Om het leerkrachtentekort op te vangen, heb je kunstenaars nodig.” – Frederik Sioen, Commissielid Cultuur (Vooruit)
“De nieuwe minimumdoelen in het basisonderwijs bieden kansen voor cultuur.” – Hildegarde Van Genechten, beleidsmedewerker Dep CJM
Maar ook het raakvlak met welzijn is dikwijls niet veraf: “Creativiteit doorbreekt eenzaamheid”. Kortom, zowel amateurkunsten als sociaal-cultureel volwassenwerk pivoteren vlot op kruispunten met andere domeinen, zonder hun eigenheid hierin los te laten.
“Op korte termijn willen wij mee werk maken van de internationalisering van amateurkunsten.” – Gijs Degrande, Commissielid Cultuur (N-VA)
Werken aan een inclusieve samenleving. Dat doet onze sector al jaar en dag.
“Cultuur moet toegankelijk zijn voor iedereen. Ook om er deel aan te nemen en mee vorm te geven.” Inclusie is één van de uitdagingen die Minister Gennez recent nog naar voor schoof n.a.v. Horizon 2035. Al decennialang versterken sociaal-culturele organisaties mensen in hun eigen kracht of initiatief. Ze doen dat dichtbij mensen en gedragen door vrijwilligers. Hun bijdrage is uniek en onmiskenbaar. Tegelijk is er nog een weg te gaan om veilige contexten te creëren waar je terecht kan met al je kwetsuren en zorgen. "Het is waardevol dat sociaal-cultureel werk ons hierin een spiegel kan voorhouden,” klonk het vanuit het publiek.
“Het is zo interessant om te horen waarin sociaal-cultureel werk voor jullie het verschil kon maken.” – Nadia Naji, Vlaams Parlementslid (Groen)
“We moeten vrijwilligerswerk meer tijd en ruimte geven zodat zij kunnen doen waar zij best in zijn.” – Bram Jaques, Commissielid Cultuur (Groen)
Het voormalige MONA-klooster: een unieke plek met leerkansen
De Federatie pleit al geruime tijd voor het belang en behoud van gemeenschapsinfrastructuur. Geen betere plek dus dan MONA om neer te strijken. Theorie wordt hier op een overtuigende manier in de praktijk geëtaleerd! vzw Toestand verbindt maar liefst 120 partners. Uitgangspunt? Iedereen moet de kans krijgen om op deze site te kunnen zijn. Vandaar de uitgestoken hand naar alles en iedereen met goesting of dromen. Cruciaal naast de bakstenen? Een ‘generator’: iemand die iets laat ontstaan. Niet alleen door het beheer en onderhoud van gebouwen, maar vooral door zorg te dragen voor de mensen die op de site aanwezig zijn.“Sociaal-cultureel werk heeft een plaats nodig om samen te komen. Unieke locaties als deze geven soms fantastische mogelijkheden.” – Katrien Partyka, Vlaams Commissielid (CD&V)
Opdracht volbracht. We zijn ervan overtuigd dat deze voormiddag is ‘blijven plakken’ bij veel van de aanwezigen. Wat soms moeilijk grijpbaar is op papier, kreeg daags voor de zomer expliciet de kans om volop te schitteren.
Met dank aan onze partners tijdens deze inkijkdag: Avansa Mid- en Zuidwest, Bond zonder Naam, Creatief Schrijven, FMDO, Onafhankelijk Leven, Muziekmozaïek, Toestand, Vlaamse Vereniging voor Autisme, Welzijnsschakels/Welzijnszorg en Wisper.
