header handjes

Interview - waar sociaal-cultureel werk en welzijn elkaar vinden

vrijdag 11 maart 2022

OP/TIL -steunpunt bovenlokale cultuur- verkent elk jaar een andere sector. Op de radar in 2022: welzijn en cultuur. Top, dachten we bij onszelf, want sociaal-culturele en ook amateurkunstenorganisaties hebben wel vaker een welzijnspoot binnen hun werking. De Federatie ging in gesprek met OP/TIL-consulent Inge Van de Walle over de mooie connecties die komend jaar ongetwijfeld in veelvoud de revue zullen passeren.

Sociaal-cultureel werk (SCW) omvat een brede waaier aan thema’s en inhouden. Maar liefst 130 erkende organisaties dragen elke dag bij aan een inclusieve en solidaire samenleving, waarbij iedereen mag mee doen. Met veel enthousiasme, maar ook met een kritische blik, streeft SCW naar maatschappelijke verandering. SCW ontwikkelt en begeleidt niet alleen initiatieven in de vrije tijd, ze kaart waar nodig ook pijnpunten aan, zoals gebrekkige huisvesting, teveel aan stress of armoede.
Inge optil scherpe foto

Inge Van de Walle, consulent en medewerker kennis (foto: Lucas Denuwelaere)

“Welzijn gaat over je goed voelen. Mentaal, fysiek en sociaal. Het gaat ook over kansen, gezien en gehoord worden, een plek krijgen in de maatschappij,” lezen we op de site van OP/TIL. Amateurkunstenorganisaties of sociaal-cultureel werk laten zich niet opsluiten in de vrije tijd. Ze spelen constant mee in andere levensdomeinen door bv. de strijd tegen onrecht aan te gaan, onder meer door samenwerking met welzijnspartners. “De link tussen welzijn en erfgoed, of pakweg sociaal-artistiek werk, zien we wel vaker opduiken,” stelt Inge Van de Walle, consulent bij OP/TIL. “Maar we willen dieper graven en cultuurbreed gaan.”

Sesam, open u

Inge: “We verkennen het thema cultuur-welzijn breed. We willen het vizier opentrekken. OP/TIL zal zowel grote als kleine initiatieven de zichtbaarheid geven die ze verdienen. We bakenen zo min mogelijk af. Dementie kan een plek krijgen naast veerkracht. En circus naast amateurkunst. Maar we focussen wel op initiatieven waar intens wordt samengewerkt, op basis van gelijkwaardigheid. Verder verkiezen we duurzame insteken boven een 'one shot'. Bovenlokale cultuurprojecten of acties tijdens de coronacrisis bieden alvast veel inspiratie.”
Sociaal-cultureel werk en welzijn vinden en versterken elkaar in groepsprocessen en collectieve verandering.
Hanne Geukens, De Federatie.
Inge: “Wat er al is willen we in beeld krijgen om zo anderen aan te moedigen om in te zetten op die brugfunctie. OP/TIL verhoogt komende maanden trouwens ook haar aandacht voor mensen in armoede. En ja, één jaar is kort, te kort. Maar het laat ons wel toe om netwerken uit te bouwen op het domein welzijn en zorg, of om dieper te duiken in het cultuuraanbod. Zo staat er al een gesprek met Avansa Citizenne op de planning over hun ‘levende bibliotheek’ en staan kunsteducatieve projecten van het Internationaal Comité mee op de radar. Daarnaast kunnen de portrettenduo’s (een vaste rubriek in de nieuwsbrief van OP/TIL) mogelijks praktijken uit SCW of amateurkunsten belichten. Het regionale niveau met de IGS’en (= intergemeentelijke samenwerkingsverbanden, nvdr) kan daarin eveneens betekenisvol zijn, bijvoorbeeld als detector voor partners bij bovenlokale projecten.”
Vleugels

Sporen trekken

OP/TIL werkt na 2022 actief op ‘sporen nalaten’.
Inge: “Naast communicatie-acties, zullen we inzetten op ontmoeting tussen cultuur- en welzijnsspelers. Denk aan wandelingen waarbij wij gericht spelers uit beide sectoren aan elkaar koppelen. Of, op ons jaarlijkse event OP/HEF op 6 oktober. OP/TIL probeert verder een wegwijzer te zijn voor bovenlokale samenwerkingen tussen cultuur en welzijn. Tot slot mikken we op een 'hands-on' publicatie na afloop van het traject.” Zo tracht OP/TIL dus 2 werelden met elkaar te verbinden. Inge is zelf het meest gecharmeerd door contexten waar goesting de drijfveer vormt, omdat een gedeelde noemer de drive vormt en praktijken vertrekken vanuit de sterktes van mensen. Zo verwijst ze naar het bovenlokaal project Drift van Klein Verhaal, in Oostende. Met Drift gaat Klein Verhaal op zoek naar muzikale verhalen buiten het gewone circuit. Ze werken onder meer samen met jonge kwetsbare muzikanten, daklozen, gevangenen of mensen met psychische en/of fysieke beperkingen of met muzikanten met uiteenlopende culturele achtergronden.
Het is een kunst om zorgzaam om te springen met samenwerkingen. Door tijd te nemen voor elkaars visie en taalgebruik, vanuit een integere houding en open mindset.
Inge Van de Walle, OP/TIL
De Federatie wenst OP/TIL veel succes en plezier bij deze nieuwe zoektocht en reikt graag de hand om hier samen werk van te maken.

Concreet? Neem deel aan IN/DIALOOG op 31 mei 2022 in Lier. Je zoekt samen uit hoe cultuur en welzijn blijvend de handen in elkaar slaan. Of wandel op 14 juni 2022 langs 6 Kortrijkse plekken met een verbindend en zorgzaam cultureel verhaal. Vind meer info en schrijf je in

Nieuwsgierig naar het vervolg en een weelde aan inspirerende praktijken? OP/TIL dompelt je graag onder via deze zorgzame nieuwsbrief.

Wil je weten welke sociaal-culturele organisaties op dit front mee het verschil maken? Socius oriënteert via de zoekterm in hun databank.

Terug naar overzicht
Elke Verhaeghe Neem contact op met Elke

Dit is ook interessant

Caroline Gennez 12

Beleidsnota Cultuur: vooruitgaan in dialoog (en/want/maar) mét ambitie
Manu diericx

Coalitieprotesten in Gent: een toetssteen voor het decreet?
Het Middenveld Campagnebeeld kort

Hoe ziet het Vlaams regeerakkoord de relatie met het middenveld?