Investeren gemeenten meer in cultuur? - update
woensdag 5 februari 2020
Steden en gemeenten schrijven in hun meerjarenbegroting 2020-2025 20% meer middelen in voor cultuur. Dat is een stijging van 900 miljoen euro t.a.v. de vorige legislatuur klinkt het optimistisch in de Commissie Binnenlands Bestuur. Of deze injectie ook het verenigingsleven en de amateurkunsten ten goede komt, is echter nog de vraag.
Ongegronde angst?
Vroeger was er zekerheid. Elke gemeente wist hoeveel geld ze vanuit Vlaanderen voor cultuur kreeg. In 2016 schafte voormalig cultuurminister Sven Gatz (Open VLD) het decreet Lokaal Cultuurbeleid af. De Vlaamse middelen werden overgedragen aan lokale besturen die voortaan zelf konden beslissen hoeveel geld richting bibliotheken, (amateur)kunsten, cultuur- en gemeenschapscentra, het sociaal-cultureel volwassenenwerk erfgoed zou vloeien. Dat ging met grote zenuwachtigheid gepaard. De betrokken sectoren hamerden meteen op het grote belang van cultuur aan de basis. Een breed gedragen burgerbevraging (CultuurContemtement anno 2018) onderschreef deze roep. Het lijkt er intussen op dat de lokale besturen deze aanbevelingen ter harte hebben genomen.Open VLD- parlementslid Stefanie D’Hose was vraagsteller van dienst. Zij wou weten van Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open VLD) hoeveel middelen komende zes jaar naar cultuur gaan? 907 miljoen euro zo blijkt uit de centrale databank van het Agentschap Binnenlands Bestuur. Goed voor 5,6% van de totaal geplande uitgaven.
UPDATE 31/3: Uit recentere cijfers waar Marius Meremans (N-VA) de hand kon op leggen, weten we dat lokale besturen 5,82% in hun cultuurbeleid willen pompen, terwijl dat in 2014-2019 'slechts' 4,98% was. Een mooie stijging dus, op papier. Bekijken we de percentages per provincie, dan merken we dat vooral Limburgse en West-Vlaamse gemeenten durven investeren (Tongers cultuurbudget stijgt bv. 9,55%, dat van Ruislede tikt 9,78% aan). West-Vlaanderen is tevens koploper in het besparen (1 op 5 gemeenten bezuinigt), gevolgd door de provincie Antwerpen (zelfde grootorde). Vlaams-Brabantse gemeenten lijken het meest stabiel te blijven. Benieuwd welke cijfers jouw gemeente laat optekenen? Raadpleeg de tabel hier.
Op ons qui-vive
Uiteraard is dit ook voor De Federatie een soort eerste geruststelling. Maar toch … even verder kijken dan de neus lang is. Welke kanttekeningen dienen we te maken?- Het gaat om een voorlopige raming. Steden en gemeenten spreken hiermee hun intenties uit om stevig te investeren in cultuur. Pas op het einde van de rit (na zes jaar) kunnen we een waarheidsgetrouwe analyse maken op basis van effectief besteedde budgetten.
- Voor meer detail (wat reken je wel/niet tot cultuur) verwijst de overheid nog maar eens naar de lokale vrijetijdsmonitor. Een instrument dat haar degelijkheid nog altijd moet gaan bewijzen…
- Lokale besturen plannen tout court meer uitgaven. Dan is het logisch dat ook de uitgaven voor cultuur mee stijgen. Procentueel blijft hun aandeel eerder stabiel. Zie ook: www.jegemeentetelt.be
- Cultuur gaat om veel meer dan investeringen in culturele infrastructuur. Die bakstenen zijn nodig (én duur). Maar laat ons ook oog hebben voor de ondersteuning van het culturele weefsel: de burgers, de vrijwilligers, de enthousiastelingen die cultuur elke week poten en oren geven.
