Minister Jambon meteen ondervraagd over decreet sociaal-cultureel werk

Om te starten vroeg Pelckmans verduidelijking bij de manier waarop de regering het concept ‘collectief gedeelde identiteit, gebaseerd op een gemeenschappelijke sokkel van waarden en fundamentele rechten en vrijheden’ wil invullen, zoals dat vermeld staat in de passage in het regeerakkoord.

Jambon antwoordde: 

‘Het begrip ‘de gemeenschappelijke sokkel van waarden, fundamentele rechten en vrijheden’ staat vandaag al in het decreet Sociaal-Culturele Sector van 2017, waarnaar u al hebt verwezen. De invulling daarvan wordt in de memorie van toelichting van dat decreet al uitgesponnen. […] Het begrip dat wij hier hanteren, is dus geen onbekend begrip. Het enige wat wij misschien willen doen, is dat begrip prominenter naar voren schuiven en er meer gewicht aan geven in de algemene beoordeling.'

Pelckmans’ tweede vraag leidt ons naar de reeds gebeurde visitaties, waaruit volgens hem rechten en plichten voortvloeien: 

‘Kunnen organisaties nog rekenen op die rechten en plichten? Of wil de Vlaamse regering de spelregels veranderen tijdens de rit?'

Het antwoord van Jambon was tweeledig:

‘Wij willen het geplande tijdkader van het decreet niet aanpassen. Zo staat het ook letterlijk in het regeerakkoord. Het is dus de bedoeling om nog dit najaar, zo snel als mogelijk, een nieuw decreet of een aanpassing van het decreet te laten goedkeuren in het parlement. Daarvoor wordt een parlementair initiatief genomen, wat in alle openheid zal gebeuren.’

‘De visitaties zijn al achter de rug. Ze zijn een belangrijke stap in de werking van dit decreet, maar het is ook maar een stap. Een belangrijke stap, maar een stap. Rechten ontlenen louter aan een visitatierapport, is een brug te ver. Ik zeg nog eens dat het een belangrijke input is, maar niet de allesbepalende input. Naast het rapport van de visitatiecommissie is er ook nog de beoordeling van het ingediende dossier en de landschapstekening die nog zal worden gemaakt. Al die bouwstenen zullen dienen ter onderbouwing van de beslissing door de regering.’

Pelckmans vervolgde met een diepgaande vraag over de etnisch-culturele organisaties die geviseerd worden in het regeerakkoord. Hij vraagt zich af op welke initiatieven de minister nu eigenlijk mikt? En waarom de minister bepaalde initiatieven geen middelen meer zou willen geven?

Jambon gaf nog wat meer duiding bij de korte passage in het regeerakkoord: 

‘We kiezen daarom ook niet voor subsidies voor initiatieven die zich zowel qua interne organisatie als qua activiteiten zuiver en alleen op hun etnisch-culturele afkomst terugplooien. U moet het regeerakkoord volledig citeren, want er staan nog drie heel belangrijk woorden in die mogelijke segregatie in de hand werken. Er is het mono-etnisch-culturele, maar er zijn ook organisaties die segregatie in de hand werken, die zich willen isoleren van onze maatschappij en zich in hun isolement willen opsluiten. Ook daar geldt dat er vrijheid van vereniging is. Ze mogen dat doen, maar daar hebben wij geen subsidies voor over.’

Tot slot vroeg Pelckmans nog naar de rol die de minister ziet weggelegd voor adviescommissies in het nemen van beslissingen over het toekennen van subsidies aan organisaties. Daar benadrukte minister Jambon vooral de rol van de regering zelf: 

‘Zoals bij andere cultuurdecreten houden we dus rekening met de adviezen van externe experten, maar blijft de inhoudelijke afweging van het in regels vastgelegde bij de minister en bij de regering berusten. Je bent natuurlijk ook gebonden door het wettelijk kader. Je kunt niet zomaar eender wat doen. Ook het bepalen van het subsidiebedrag binnen het budgettaire kader, dat we met deze regering hebben uitgetekend, blijft berusten bij de minister en de regering.’ 

Ook de andere parlementsleden die de blik op sociaal-cultureel werk richten, maakten van de gelegenheid gebruik om minister Jambon te ondervragen over zijn plannen voor onze sector. 

Zo vroeg Katia Segers (sp.a) naar de manier waarop de regering de geplande 6% besparingen wil doorvoeren. Dat antwoord werd uitgesteld naar de begrotingsbesprekingen. Parlementslid voor CD&V Karin Brouwers drong vooral aan op het houden van hoorzittingen met de sector, zelfs al is de timing voor het aanpassen van het decreet zeer kort. Daar antwoordde minister Jambon instemmend op. 

Marius Meremans (N-VA) en Stephanie D’Hose (Open VLD) traden de woorden van de minister vooral bij en benadrukten snel te willen gaan in het indienen van een voorstel van decreet om de timing te halen. Als antwoord op een vraag van Vlaams Belanger Filip Brusselmans benadrukte Jan Jambon ten slotte ook het belang van de (in het regeerakkoord opvallend afwezige) kritische rol voor het sociaal-cultureel werk: 

‘Het feit van maatschappelijk actief te zijn rond een thema en zelfs bij uitstek standpunten in te nemen of te activeren voor zaken die niet mijn mening zijn, is absoluut geen criterium in het erkennen of niet erkennen en subsidiëren of niet subsidiëren. We leven in een vrije samenleving en ik wil tot uit den treure toe die vrije samenleving verdedigen. Ik hoop dat er toch altijd wel verenigingen gemotiveerd zullen zijn om kritisch op dingen in te gaan en met nieuwe voorstellen naar boven te komen. Dit zal dus absoluut niet de scheidingslijn zijn, of men het regeringsbeleid onderschrijft of niet. In zo'n samenleving wil ik niet wakker worden.’