Kiespijler: toegankelijkheid van cultuur?
maandag 6 mei 2024
We vroegen aan 7 partijen in welke mate ze het eens zijn met onderstaande stelling. De letterlijke antwoorden en motivaties van de partijen vind je hieronder (per partij, in alfabetische volgorde)
"Vlaanderen verankert maatregelen om cultuur voor iedereen toegankelijk te maken in de verschillende cultuursectoren. Halverwege de legislatuur zijn de bestaande instrumenten daarvoor geoptimaliseerd en op elkaar afgestemd."
cd&v - helemaal akkoord
Vrijetijdsactiviteiten zijn een belangrijk bindmiddel om mensen samen te brengen. Daarom moeten we absoluut inzetten op een participatiebeleid dat ieders recht op vrijetijd erkent en financiële en andere drempels verlaagt. De UiTPAS is daarbij een interessant beleidsinstrument dat jammer genoeg nog maar in de helft van de Vlaamse gemeenten en nog niet in alle vrijetijdssectoren wordt gebruikt. Tien jaar na de invoering is het zinvol om de UiTPAS te evalueren en bij te sturen. Concreet betekent dat:
• We moeten de UiTPAS uitrollen over heel Vlaanderen zodat we de veelheid aan korting-, voordeel-, klanten- en kansenpassen herleiden tot dit ene succesvolle, geautomatiseerde systeem. Mensen in armoede kunnen zo op een niet-stigmatiserende manier participeren. Er moet daarbij voldoende aandacht gaan naar communicatie, een breed en divers aanbod (ook van amateurkunsten) en de nodige engagementen voor toeleiding om mensen te helpen bij het gebruik van de UiTPAS.
• We voeren een getrapt ondersteuningssysteem in voor de toekenning van het kansentarief zodat dit tarief geen ‘alles of niets’-ondersteuning is voor mensen die niet onder het kansentarief vallen.
• We zorgen voor een uniforme en solidaire kostendeling voor organisatoren: als ze meer dan 5% deelnemers met kansentarief bereiken, nemen de lokale besturen een groter deel van de compensatie voor het inkomstenverlies op zich. Op die manier worden organisaties niet het slachtoffer van hun succes in het bereiken van kansengroepen.
• We versterken de databank ‘UiT in Vlaanderen’ met een digitaal platform waarop verenigingen en organisaties kunnen aankondigen welke mensen en competenties ze nog zoeken. Geïnteresseerden kunnen er grasduinen in het ruime aanbod aan vrijetijdsorganisaties waar ze kunnen deelnemen aan activiteiten, maar ook een meer permanent engagement kunnen opnemen als lid, bestuurslid of vrijwilliger.
Groen - helemaal akkoord
Voor Groen is cultuur een basisrecht. Iedereen moet toegang krijgen en vinden tot cultuur. Vandaag bestaan er nog te veel drempels (financiële, culturele, digitale, mobiliteit...), die dat verhinderen. Naast een globale stijging van de budgetten, zeker voor lokale cultuurcentra en gemeenschapscentra zijn die cruciaal zijn voor de spreiding van kunst en cultuur, wil Groen dat er extra financiering komt voor instellingen die inspanningen doen op vlak van participatie, in het bijzonder voor kwetsbare groepen. We maken cultuur betaalbaar en toegankelijk voor iedereen. De UITpas kan daarvoor een goed instrument zijn. Daarom pleiten we ervoor de UITpas in elke gemeente in Vlaanderen en Brussel uit te rollen. De Vlaamse Overheid moet de lokale besturen hierin ondersteunen. We zorgen er ook voor dat de UITpas kansengroepen, zoals jongeren, ouderen of uitkeringsgerechtigden, beter bereikt en maken het systeem toegankelijker voor verenigingen. Daarnaast willen we kennis en expertise rond participatie herwaarderen en inzetten voor de hele sector. We voorzien voldoende begeleiding en ondersteuning voor (socio-culturele) organisaties die willen inzetten op kansengroepen. Maar toegankelijke cultuur betekent ook: cultuur die spreekt met en vanuit alle groepen in de samenleving. Het huidige beleid vertrekt vooral vanuit gevestigde, grote instellingen en kunstvormen. Groen wil meer ruimte voor creatieve en culturele belevingen die vandaag onder de radar blijven, zoals street art of community art: we willen dat het beleid meer ruimte maakt voor cultuurexpressie die van onderuit vorm krijgt.
N-VA - helemaal akkoord
Het nieuwe decreet betreffende de subsidiëring van kernorganisaties voor de digitale transformatie van de cultuursector en het nieuwe decreet bovenlokaal cultuurbeleid, dat onder meer voorziet in werkingsmiddelen voor bovenlokale netwerken vrijetijdsparticipatie, zet volop in op de uitbreiding van de intergemeentelijke samenwerkingen rond cultuur en de UiTPAS, binnen de contouren van het Regiodecreet. Dit met het oog op een fijnmazig netwerk voor cultuurparticipatie, in het bijzonder voor kansengroepen.
Met andere woorden: Vlaanderen zet hier al stevig op in, en zal die inspanning niet laten zakken als het van N-VA afhangt.
Open VLD - helemaal akkoord
Cultuurbeleving is niet voor de happy few maar maakt in al haar vormen een onlosmakend deel uit van de samenleving.
PVDA - helemaal akkoord
We introduceren een Cultuurpas voor jongeren, waarmee elke jongere tussen 15 en 24 jaar 100 euro per jaar krijgt om te besteden aan culturele activiteiten. We verlagen geleidelijk de prijzen in bioscopen, theaters en concertzalen door de subsidies te verhogen. We breiden de gratis toegang op zondag uit naar alle musea en tentoonstellingen. Op termijn evolueren we naar meer dagen met gratis toegang om een breder publiek aan te trekken. Tot slot investeren we in de nodige infrastructuur om culturele locaties voor iedereen toegankelijk te maken, ook voor mensen met een beperking. We veralgemenen het gebruik van audiodescriptie en gebarentaal bij zoveel mogelijk culturele activiteiten.
Vlaams Belang - eerder niet akkoord
Het Vlaams Belang deelt de samenleving niet op in groepen en pleit voor cultuurparticipatie voor iedereen, zonder onderscheid.
Vooruit - helemaal akkoord
Vlaanderen heeft zijn participatiebeleid sterk afgebouwd, terwijl er net nood is aan meer ambitie. Een hedendaags participatiebeleid is nodig, met aandacht voor alle individuen en groepen in de samenleving die vandaag niet aansluiten bij het cultureel leven in Vlaanderen en Brussel. Wij zetten hier digitaal op in, met tools als een Cultuur App voor jongeren, en strijden vooral voor een financieringsbeleid dat specifiek projecten rond participatie en inclusie stimuleert. Het uitgangspunt is dat de huidige schotten tussen de culturele decreten in de praktijk wegvallen, en dat de participatie-opdracht dus in alle culturele en creatieve sectoren aan de orde is. Van lokale cultuurhuizen, amateurkunsten en sociaal-cultureel veld tot en met media en kunstenorganisaties.
