header handjes

Einde van de duo-legaten

Dossier: Zakelijk en financieel

Zoals aangekondigd in het Vlaams Regeerakkoord 2019-2024 komt er een hervorming van de erf- en schenkbelasting in Vlaanderen. Zo wordt de erfbelasting voor goede doelen en de verre verwanten aangepakt. Het systeem van duo-legaten verdwijnt.

Op deze manier wil de Vlaamse Regering bijkomende inkomsten genereren en een rechtvaardigheidsprincipe in de successierechten rechtzetten. De regering hoopt op deze wijze ook het zuiver altruïstisch element van de legaten’ te herstellen. 

Duo-legaten geschrapt voor overlijdens vanaf 1 juli 2021 

Tot op vandaag is er de mogelijkheid om te kiezen voor een duo-legaat. Bij een duo-legaat krijgt een goed doel via opname in het testament een deel van de erfenis, op voorwaarde dat die organisatie ook de erfbelasting van de andere erfgenamen in de nalatenschap betaalt. Dit systeem wordt vooral gebruikt door mensen die geen naaste verwanten (kinderen, partner) hebben. Ze kunnen via testament hun nalatenschap toekennen aan een vriend of ver familielid. Maar deze erfgenamen (in derde lijn) worden zwaar belast op hun erfdeel. Met een duo-legaat wordt de erfenis opgesplitst, waarbij een deel naar een goed doel gaat. De begunstigde organisatie, die aan een gunsttarief (8,5%) erft, betaalt dan de successierechten op de hele nalatenschap. De andere verre erfgenamen houden dan netto meer over van de erfenis. Het is dus een systeem dat voordelen kan hebben voor zowel de verre erfgenamen als voor sociale organisaties. 

0%-tarief voor goede doelen en lager tarief voor vriendenerfenis 

Organisaties die vandaag een erfenis ontvangen, betalen daar dus 8,5% erfrechten op. Door de hervorming wordt dit 0%. Op zich is dit een goede zaak.  Tegelijk zorgt de ‘best friends’-regeling ervoor dat wie als goede vriend of verre verwant een erfenis ontvangt daar voortaan 3% belasting op betaalt (= tarief van de eerste graad) in plaats van de huidige 25% (tariefverlaging voor de eerste schijf van 15.000).   Met deze ‘best friends’-regeling krijgen verre erfgenamen dus een voordeligere erfbelasting, zonder dat een deel van de erfenis wordt gedeeld met een sociale organisatie. Wie aan successieplanning doet, zal nu wellicht minder geneigd zijn om een deel van de erfenis te schenken aan een goed doel. Deze maatregel riskeert dus een bijkomende negatieve impact te hebben op de inkomsten van tal van verenigingen met een sociaal doel, ngo’s en onderzoeksinstellingen. 

Rechtvaardige fiscaliteit? 

Voor een goed begrip, ook wij zijn helemaal voorstander van een eerlijke en rechtvaardige fiscaliteit.  Maar het is wel spijtig dat men in dit streven naar meer fiscale rechtvaardigheid net voor de afschaffing van de duolegaten kiest en dat andere vormen van fiscale ontwijking niet aangepakt worden. Want de afschaffing van de duolegaten viseert uitgerekend de sectoren waar steeds beperktere middelen beschikbaar zijn en die net daarom op zoek gaan naar alternatieve financiering. 

Tijdens overleg met minister Diependaelevoorafgaand aan deze hervorming, hadden we nochtans samen met andere middenveldorganisaties alternatieve voorstellen op tafel gelegd om de fiscaal niet-rechtvaardige gevolgen van het duo-legaat weg te werken. 

Potlood
Kristien Vermeersch Neem contact op met Kristien