Amateurkunsten en sociaal-cultureel volwassenenwerk
woensdag 19 december 2018
Amateurkunsten en sociaal-cultureel volwassenenwerk zijn als familie. Die verwantschap is heel duidelijk als je kijkt naar waar mensen zich in hun vrije tijd met passie voor inzetten. Sinds eind 2018 vinden beide sectoren elkaar ook terug onder de vleugels van De Federatie. Logisch is dat, en niet enkel omdat er geschoven werd in de bovenbouw. Onze mensen hebben immers een voorliefde voor het sociale, het verbindende en het educatieve gemeen. En natuurlijk is ook het artistieke het sociaal-cultureel volwassenenwerk niet vreemd!
Wat (amateur)kunst met een mens doet
Kunst verbindt, raakt en versterkt. Dat hoef je iedereen die (amateur)kunsten beoefent niet meer te vertellen. Als je het hen zelf vraagt zullen ze zeggen dat het voor hen een uitlaatklep betekent, dat ze zichzelf ontplooien, dat ze zo hun engagement en creativiteit vormgeven en hun interesses delen met elkaar. ‘Enthousiasme’, ‘creatief’ en ‘sociaal’ zijn de woorden die de amateurkunstenaar gebruikt om zichzelf te omschrijven. Jong, oud en ouder doen dat uit goesting, passie en vaak met ambitie.
Een op drie Vlamingen beoefent een kunstvorm in de vrije tijd. Dat maak meteen duidelijk hoe belangrijk de amateurkunsten en zijn beoefenaars zijn voor Vlaanderen. Tienduizend groepen en honderdduizenden individuen zijn verbonden met de amateurkunstensector. De praktijk wijst al jaren uit hoeveel moois er gebeurt én er wordt gecreëerd. En dat in een sector die voortdurend in beweging is, waarin zo’n grote diversiteit aanwezig is en waarmee zovele mensen hun leven verrijken.
Een stevig uitgebouwde sector
De amateurkunstensector is een stevig uitgebouwde sector met negen landelijke amateurkunstenorganisaties die per (sub)kunstdiscipline vele beoefenaars ondersteunen.
Zo is er Vlamo voor instrumentale muziek, KUNSTWERKT voor beeldende kunst, Creatief Schrijven, VI.BE voor lichte muziek en DJ’s, BREEDBEELD voor beeldcultuur, Muziekmozaïek voor folk en jazz, Koor&Stem voor vocale muziek, OPENDOEK voor theater en tot slot Danspunt. Je vindt de gegevens van al deze organisaties onderaan de pagina.
Amateurkunsten vind je overal en dus komen ze in contact met heel veel andere familieleden, denk maar aan het lokale en regionale cultuurbeleid, het erfgoed, het deeltijdskunstonderwijs, de jeugdsector en natuurlijk ook het sociaal-cultureel volwassenenwerk. Je merkt het: amateurkunst is geen geïsoleerd gebeuren, maar maakt deel uit van een veelzijdig netwerk. Uit die samenwerking, afstemming en uitwisseling ontstaan elke dag opnieuw prachtige praktijken.
Liefde voor de kunst
Amateurkunstenaars zijn niet in één hokje te vatten. Wat nu wel (en niet) tot de amateurkunsten lijkt misschien voer voor een ingewikkelde discussie, maar kan je best samenvatten als: andere mensen raken door artistieke expressie uit liefde voor de kunst. In de amateurkunst gaan het artistieke, het sociale en het educatieve samen.
In amateur herken je ‘amare’, Latijn voor ‘houden van’. En daar draait het nu net om: liefde voor de kunst, voor het creatieve. De amateurkunstenaar beoefent zijn artistieke bezigheden uit goesting, uit passie, uit gedrevenheid.
De creatievelingen in de sociaal-culturele familie
Amateurkunsten draaien om actieve, productieve en creatieve kunstparticipatie. Is dat wat te formeel uitgedrukt? Het komt er gewoon op neer dat mensen, ongeacht van wat ze al kennen of kunnen, samen dingen maken, doen, creëren en bedenken. En daar worden zij, en bij uitbreiding de hele samenleving, alleen maar beter van!
Net als in het sociaal-cultureel werk draait het naast cultuur ook om de wil en de kansen om bij te leren, het ontwikkelen van talenten en vaardigheden. En hoewel je het er misschien niet onmiddellijk mee associeert wordt ook in de amateurkunsten vaak ingezet op maatschappelijke thema’s en kritische opinies. Gemeenschapsvorming ontstaat door de band die ontstaat door de liefde voor kunst en op zijn beurt het sociaal weefsel versterkt. Kortom, er is zoveel dat we delen!
