Het samenspel met lokale besturen

Veilig verenigen doen we samen

Potentieel vasthouden / mensen introduceren in vrijwilligerswerk

• De ‘crisisvrijwilliger’, vaak jonger en minder hooggeschoold dan de doorsnee vrijwilliger meldt zich massaal aan in deze pandemie. Dat stemt tot nadenken over vrijwilligerswerk in de toekomst.
• ‘Vlaanderen helpt. Meer dan 1 op 5 is nieuwe vrijwilliger.’ De coronacrisis heeft tot een golf van solidariteit geleid en de vrijwilliger in ons wakker gemaakt. Hoe benutten lokale besturen dit potentieel in de toekomst? Bierbeek en Lommel hebben alvast ideeën. Lees verder.
• In Nijlen stimuleren ze inwoners om vrijwilligerswerk te doen via een handige match-makingtool op hun website.
• In deze coronatijden lijken we meer dan ooit op elkaar aangewezen. We zien op heel wat plaatsen acties en initiatieven van burgers ontstaan om elkaar te helpen. Dragen zij nadien verder hun steentje bij aan zorgzame buurten?
• Op www.zukzuk.org kan je mensen vinden met eenzelfde passie binnen de eigen regio. Na de online connectie, op zoek naar een offline vervolg.

Zichtbaarheid geven

Logistiek ontzorgen

Veilige ruimtes aanbieden

• Verenigingen gaan zorgvuldig na waar hun activiteit coronaproof kan doorgaan. Vaak wijken ze uit naar ‘de buitenlucht’ of grote ruimtes. Kan de cultuurdienst hen helpen in die zoektocht? Een tent, luifels, zitcirkels, kiosken, buitenarena's of leegstaand gebouw kan soelaas bieden. Zo opende Deerlijk de oude brandweerkazerne als pop-up en werken Mechelse kunstenaars samen met de horeca om kunst te exposeren.
• De laatste jaren investeerde Vlaanderen volop in groene speelplaatsen. Plekken die ook mikken op buurtbetrokkenheid. Ga na of je hier terecht kan voor een 1-malige activiteit? Meer info over het delen van schoolinfrastructuur vind je hier.
• Minister van Onderwijs Weyts wil met deze gloednieuwe projectoproep scholen stimuleren om hun ruimtes open te stellen voor initiatieven van verenigingen, buurtorganisaties en dergelijke. Scholen kunnen nog tot 30 juni een dossier indienen.
• Nog tips om ruimte te delen vind je hier.
• Avelgem ondersteunt haar verenigingen met een volledig uitgerust terrein, alias sfeervolle buitenlocatie waar activiteiten coronaproof georganiseerd konden worden.
• Overweeg als lokaal bestuur om zalen gratis ter beschikking te stellen (door bv beroep te doen op de middelen uit het noodfonds). Pelt besliste bv. om de huur van alle accommodaties van het AGB zelf te betalen voor 15 maand. Op die manier valt de kost tijdelijk weg bij de verenigingen.
• Als lokaal bestuur kan je bijvoorbeeld – in samenwerking met lokale partners – investeren in een plek waar webinars of livestreamings kunnen plaatsvinden. Dit kan dan door vele organisaties gebruikt worden.

Praktisch helpen

• Als gemeente zelf poetsbeurten voorzien van locaties die veel door verenigingen worden gebruikt.
• Stromend water, zeep, handgels en mondmaskers voorzien.
• Pictogrammen en/of posters voorzien die de veiligheidsvoorschriften visueel kenbaar maken. Niet alleen in de eigen openbare gebouwen, maar ook als ‘afhaalpakket’.
• Aanschaf van CO2-meters om een goede luchtkwaliteit te garanderen. Zowel permanent (culturele infrastructuur) als mobiel (ontleenbaar).

Oog voor de meest kwetsbaren

• De maatregelen die van kracht zijn om de verspreiding van het COVID-19 virus in te perken zijn niet min. Dit betekent voor heel wat mensen in een armoedesituatie een totaal sociaal isolement. In dialoog met uw lokale welzijnsschakel kan u als lokaal bestuur volgende zaken opnemen…
• Lus vzw gelooft dat de kans op een betekenisvol leven verhoogt als je goed omringd bent. De COVID-crisis toonde dit scherp aan. Velen leven bovendien al jaren in lockdown-modus... Lus vzw wil er zijn voor iedereen, maar vooral ook voor de meest kwetsbaren door samen op weg te gaan. Daarom brengt Lus vzw samen met haar vrijwilligers mensen in verbinding. Familie, vrienden, buren en kennissen worden bij elkaar gebracht en vormen zo steeds nieuwe en unieke groepen. Lees meer over de lusprocessen.

Financieel ontzorgen

• Lokale verenigingen moeten voor financiële steun in eerste instantie bij hun lokaal bestuur aankloppen. Alle lokale besturen samen kregen van de Vlaamse overheid een Noodfonds ter waarde van 87,3 miljoen euro om cultuur-, sport- en jeugdverenigingen te steunen. De manier waarop men lokaal met die middelen omgaat, varieert sterk, maar op vele plekken ging men daar heel bewust, op maat en transparant mee om. Enkele voorbeelden:
  • In Herzele voorzag men een ‘bruistablet’ voor (onder andere) hun lokale verenigingen.
  • In Heist-Op-Den-Berg werkte men een verdeling uit na een bevraging van de lokale adviesraden.
  • In Turnhout kwam er een stedelijk herstelfonds met de focus op onder meer een verhoging van werkingssubsidies met +25 procent (voor drie jaar); tussenkomsten in infrastructuurkosten en lidgelden en de organisatie van coronaproof activiteiten. Dit laatste gold ook voor niet-erkende verenigingen.
  • In Duffel kwam men tot deze getrapte steunmaatregelen.
  • De gemeente Pelt deed een bevraging bij haar verenigingen naar corona-noden. Op basis daarvan bepaalde zij hoe ze de middelen uit het coronanoodfonds willen aanwenden.
  • …
    
• Even ludiek als concreet: de culinaire verenigingsbon. Omdat eetfestijnen nu even niet kunnen.
• Lokale (kleinschalige) campagne om inwoners aan te sporen om lid te blijven van verenigingen en hun lidgeld te betalen. Zo schreef Mol een open brief aan haar inwoners.
• Gemeente Kasterlee gaf gratis coronabonnen aan haar erkende verenigingen. Die dienden gespendeerd te worden bij lokale handelaars. Op die manier werden zowel lokale verenigingen als lokale handelaars ondersteund.
• In Kruisem voorzagen ze een tegemoetkoming voor verenigingen die een korting gaven op hun ledenbijdrages. Dit zorgt zowel voor financiële stabiliteit als ledenbehoud bij die verenigingen.
• Matchfunding. Iets voor jouw vereniging of organisatie?

Duidelijk aanspreekpunt

• Wie in jouw gemeente is expert, eerste hulp die beschikt over parate kennis en knowhow rond actuele richtlijnen? Iemand die kan gericht doorverwijst. Brussel stelde hiervoor een Project Manager - COVID-19 - Gemeentes & Verenigingen aan.
• Onder andere in Grimbergen, Mortsel en Kapelle-op-den-Bos stelde men een centraal aanspreekpunt aan voor verenigingen. In Grimbergen kreeg die de naam ‘groeimanager’. Dit wordt overal goed geëvalueerd.
• Visualiseer de plaatselijke coronarichtlijnen, op maat van verenigingen.

Samen de zoektocht aangaan

• Het loont de moeite om op lokaal vlak met een soort ‘lokale corona taskforce’ te werken. Daar breng je organisaties samen, kan je noden aftoetsen, coronamaatregelen opvolgen e.d. In Stabroek en in Roeselare gingen ze er alvast mee aan de slag. Het is ook een ideale plek om samen na te denken over hoe opnieuw actief te worden, te heropstarten. Toverformules bestaan niet, maar samen weet je meer.
• Heel wat gemeenten organiseerden -vroeger of later- een bevraging van hun verenigingen. Sporadisch gebeurde dat zelfs telefonisch, zoals in Genk. Een aandachtspunt daarbij is om breed te gaan en ook te denken aan zelforganisaties, burgerinitiatieven, nieuwe vrijwilligers.
• Avansa Limburg gaat graag samen met cultuurdiensten na wat zij kunnen doen om de verenigingen weer op weg te helpen. De Limburgse Vrijwilligersacademie inspireert en ondersteunt met goede praktijken en bruikbare formules.
• De bibliotheek van Rotselaar, het dienstencentrum en ouderenvereniging Fedos installeerden het ComputerCafé Rotselaar. Een maandelijks ontmoetingsmoment voor info en support.
• Gelukkig zijn. Een boeiend koortraject voor met als apotheose een reeks koorwandelingen door heel Vlaanderen in het najaar. Een samenwerking tussen Koor&Stem en gemeenten in alle provincies.
• De stad Leuven verzamelde ervaringen van vrijwilligersorganisaties tijdens corona. Sommige werkingen bleven actief met aanpassingen, anderen lagen helemaal stil en starten momenteel langzaam weer op. Bekijk de inspiratiebundel.
• De hangouts van Kwadraet zijn een gloednieuw aanbod van korte sessies rond diverse thema's. Hier kan je even 'rondhangen' om iets op te steken en vooral veel uit te wisselen met gelijkgestemden.
• Stad Gent ging een stap verder en nam - nog vóór corona - het initiatief voor een onderzoek naar hoe de verhouding tussen de lokale overheid en het middenveld beter georganiseerd kan worden. Het onderzoeksrapport bevat boeiende inzichten; weliswaar specifiek voor een stedelijke context. Alle info vind je hier.