Regering en parlement bewust van gigantische impact op onze sectoren
maandag 23 maart 2020
Minister-president Jan Jambon en minister van Jeugd en Media Benjamin Dalle willen de financiële impact van de coronacrisis voor de cultuur- en jeugdsectoren nauwgezet opvolgen en willen "waar nodig de genomen compenserende maatregelen verfijnen". Ook in het Vlaams parlement is men zich kamerbreed bewust van de ingrijpende impact op onze sectoren. Kortom, ook aan de beleidskant is het alle hens aan dek om mee de impact in kaart te brengen en de noodzakelijke maatregelen te bespreken.
Verbonden met honderdduizenden burgers
En zo duwden op enkele dagen tijd de organisaties in de amateurkunsten en het sociaal-cultureel volwassenenwerk op de stopknop van tienduizenden initiatieven. Met bij de honderdduizenden beroepskrachten en vrijwilligers een mix aan emoties en daden: zorg om de naasten, vertwijfeling om wat komen zal, trots op de vele zorgende handen,... maar tegelijk ook crisisbeheer: iedereen verwittigen, wat moeten we (terug) betalen, welke richtlijnen geven we verder aan de medewerkers,... èn in een mum van tijd de opstart van een gigantische golf aan digitale solidariteit en creativiteit. De deuren moeten misschien dicht, maar van daarachter blijven we verbonden met honderdduizenden burgers. Dat doet deugd.
Impact van en op de sectoren
Ook de politieke wereld was zich al snel bewust van de impact: de economische impact op onze sectoren, maar ook de blijvende impact van onze sectoren op het dagelijks leven van vele mensen: "De initiatieven die vanuit de sectoren werden genomen om het leed te verzachten, werden op lof onthaald", zo zegden Jambon en Dalle, respectievelijk bevoegd voor cultuur en jeugd op vrijdag 20 maart. Al onmiddellijk na de eerste maatregelen riep de minister-president op om -in de mate van het mogelijke- niet onmiddellijk de tickets en inschrijvingsgelden terug te vragen van de cultuurorganisaties. Ook het departement CJM (de administratie voor Cultuur, Jeugd en Media) was bij de eersten in de Vlaamse overheid om aan te kondigen dat allerlei deadlines, dossiers en rapporten met gezond verstand zouden worden bekeken, niet veel later bevestigd door Jan Jambon: "De subsidies in die sectoren en andere, zoals de sportsector, zullen niet worden ingehouden en er zal flexibiliteit en welwillendheid worden getoond in de toekenning ervan. U weet dat er soms deadlines en aantallen moesten worden gehaald. Wel, wanneer dat niet lukt ten gevolge van de coronacrisis, zullen we dat zeer welwillend bejegenen". De teneur was snel duidelijk: onze sectoren, de administratie, de cultuurpolitiek: we moeten er samen door. Op woensdag 18 maart keurde het Vlaams parlement unaniem een nooddecreet goed. Hiermee werd ruimte gegeven aan de Vlaamse regering om in coronatijden af te wijken van bepaalde dwingende procedures (vooral bedoeld voor vergunningstermijnen). Op dezelfde dag toonden de aanwezige parlementsleden ook dat ze zich bewust waren van de impact. Een greep uit de uitspraken: Minister-president Jambon: "En toch, ondanks alle onheil en miserie zijn er lichtpunten, veel lichtpunten zelfs. Samen met u ben ik oprecht gelukkig met de vele initiatieven die in Vlaanderen worden genomen. Duizenden mensen gaan op stap om meer kwetsbare medeburgers te helpen, zomaar, omdat ze solidair willen zijn. Jeugdbewegingen en andere verenigingen organiseren zich om kwetsbare mensen te helpen". Wilfried Vandaele (N-VA): “Alle Vlamingen worden getroffen, niet alleen onze ondernemers, verenigingen of socialprofitsectoren. Ook de Vlaming die een vakantiehuisje geboekt heeft, de vereniging die om haar jaarwerking te spijzen een spaghettiavond organiseerde, of al wie een reisje wilde maken." Peter Van Rompuy (CD&V): “Collega's, de extreme maatregelen die nu nodig zijn om het virus af te remmen, eisen ook een nooit geziene tol van onze bedrijven, werknemers en zelfstandigen. Sommige sectoren zijn compleet stilgevallen. Denk aan de culturele sector, toerisme, winkeliers, het verenigingsleven. Zelfs grote bedrijven moeten alsmaar meer hun productie stilleggen en luchtvaartmaatschappijen moeten vandaag de dag staatssteun vragen om hun voortbestaan te kunnen garanderen." Björn Rzoska (Groen): "Wat met al die mensen, organisaties en ondernemingen in de culturele sector, die leven van freelance opdrachten?" Willem-Frederik Schilz (Open vld): “Het culturele leven, het verenigingsleven: u hebt het aangehaald, minister-president. We zijn ons allemaal bewust van de ernst van de situatie en van de kolossale impact die dit op eenieder heeft." Hannelore Goeman (sp.a): “Dan zijn er natuurlijk ook al die freelancers – ik heb er al heel wat gehoord – die vandaag compleet met de handen in het haar zitten, want geen werk is geen inkomen. Zij kunnen geen aanspraak maken op technische werkloosheid. Dat geldt trouwens ook voor de interimmers en mensen met dagcontracten. Daar moet nu echt een oplossing voor worden gezocht. Veel van die mensen werken in de creatieve en culturele sector, en die valt vandaag zo goed als stil. Voorstellingen zijn geannuleerd, opnames uitgesteld, projecten stilgelegd. En dat gaat van de kleine theatergezelschappen tot de grote productiehuizen. Iedereen wordt keihard getroffen". Jos D'Haese (PVDA): "Als er één sector is die midscheeps wordt getroffen door de coronacrisis, dan is het wel de cultuursector. (...) We spreken dus echt over een heel grote impact op een sector die – ik moet het u na alle tussenkomsten hier niet vertellen – al sterk werd geraakt door de besparingen".Tot slot van het debat gaf de minister-president ook aan dat het hier niet bij kon blijven: "De sectoren cultuur – waar ik natuurlijk oog voor heb –, sport, jeugd en welzijn worden nu voor heel wat objectief vaststelbare uitdagingen gesteld. Wij zijn op dit moment – het is nog niet klaar en dat is ook een moeilijk werk – aan het denken aan een soort van noodfonds waarmee we dergelijke dingen kunnen opvangen. Pin me niet vast op die term ‘noodfonds’, maar u begrijpt wat ik wil zeggen. Daarmee kunnen we een regeling treffen waarbij hard getroffen sectoren er een beroep op kunnen doen. Dat is niet gemakkelijk".
Elke woensdag overleggen de Vlaamse regering en (een beperkt aantal) parlementsleden van meerderheid en oppositie in de plenaire vergadering over de stand van zaken van de aanpak van de coronacrisis.
Van snel schakelen naar coördinatie
Zowel de federale als de Vlaamse regering namen maatregelen om de onmiddellijke impact van de coronacrisis zo goed en zo kwaad mogelijk in te dijken (voor een overzicht: klik hier). Sommige hiervan zijn zeer welkom voor onze sectoren, andere verdienen nog uitbreiding of verfijning om hiermee aan de slag te kunnen. Bijkomende maatregelen en afspraken blijven aan de orde. Om de vele vragen en voorstellen hierrond te kanaliseren en om de (voortschrijdende) financiële impact in onze sectoren in kaart te brengen, ontstond vrijdag 20 maart een taskforce, getrokken door het Departement CJM en actief ondersteund door de kabinetten Cultuur (Jambon) en Jeugd en Media (Dalle). Tijdens de eerste "bijeenkomst" overliepen we samen de informatie die over de verscheidene sectoren al beschikbaar was en spraken we af om een gemeenschappelijke toolbox in het leven te roepen, zodat alle vragen, maatregelen en informatie zoveel mogelijk gebundeld kunnen worden. Op 2 april is het volgende overleg ingepland. To be... continued.Suggesties voor maatregelen?
In de taskforce met departement, kabinetten en sectorfederaties worden dus maatregelen besproken om organisaties tegemoet te komen. Heb je zelf nog ideeën of suggesties over welke maatregelen de Vlaamse overheid, federale overheid of lokale overheden kunnen nemen? Laat ze dan weten aan dirk.verbist@defederatie.org. Bedankt alvast!
