Wascabi-magazine: achter de achterkant
donderdag 8 december 2022
Dossier: Decreet Sociaal-Cultureel Volwassenenwerk
Een bonte collectie postkaarten siert de achterkant van Wascabi-magazine 2023. Wie stuurt groetjes naar wie? Waarom flarden Engels, Frans en -godbetert - Spaans? Een folieke of zit er meer achter?
Bloed, zweet en tranen. En een fiere knipoog
Eind vorig jaar (2022) paste de Vlaamse Regering het Decreet houdende de subsidiëring van het sociaal-cultureel volwassenenwerk aan. Het was het slotakkoord van een intentie die de regering opnam in het regeerakkoord van 30 september 2019. In een opvallend uitgebreide passage waaruit een grote erkentelijkheid tegenover het sociaal-cultureel werk spreekt, stelt dat regeerakkoord onder meer dat “initiatieven die zich terugplooien op etnisch-culturele afkomst niet meer gesubsidieerd zullen worden”. Om subsidies te ontvangen zullen organisaties voortaan ook moeten “segregatie tegengaan”. Tot slot stelt het regeerakkoord dat er “rekening zal gehouden worden met adviezen van externe experten”, maar dat “de finale inhoudelijke afweging van de beleidsdoelstellingen en criteria en het bepalen van het subsidiebedrag zelf binnen het budgettaire kader zonder beperking autonoom berusten bij de regering. We passen in functie daarvan ook de adviesprocedures en de regels voor de bepaling van het subsidiebedrag in het decreet aan”.
Tussen deze passages en het nieuw goedgekeurde ontwerpdecreet - dat dit jaar (2023) nog het parlementaire proces moet doorlopen - zit ruim 3 jaar tijd. Tijd waarin we samen met de sector alles deden om de geesten van onze beleidsmakers te doen rijpen. Om hen duidelijk te maken dat de realiteit niet overeenstemde met de mantra's in hun hoofden. Geduldig uitleggen, tonen, luid roepen, hard werken om je extra hard te bewijzen. Het mocht niet baten.
Daarom - en alleen daarom - staat er op de achterflap geen traktaat over inclusie, over bonding en bridging, over het belang van safe spaces, over empowerment. Want wat baten kaars en bril als ...
Daarom - en alleen daarom - toont de achterkant van Wascabi postkaarten. Postkaarten die inclusie ademen. Waar taal, kleur, vorm en uitzicht irrelevant zijn zolang mensen ze willen versturen. Waarbij het gebaar telt. En het goede gevoel dat mensen erbij krijgen, zowel bij het sturen als het ontvangen van een postkaart. Postkaarten die het sociaal-cultureel werk verbeelden: grootmoedig, gezellig, pittig en -bovenal- inclusief!
Nog meer tekst en uitleg nodig? Lees vooral verder!
Nog meer tekst en uitleg nodig? Lees vooral verder!
Waarom het decreet sociaal-cultureel werk herzien?
Eind 2019 al poogde de Vlaamse regering in sneltreinvaart het decreet te wijzigen, op het moment dat ruim 140 organisaties een stevig beleidsplan indienden in functie van de nieuwe beleidsperiode (2021-2025). Daar werd een stok voor gestoken.
In de daaropvolgende jaren -middenin de coronarazernij - was er meermaals overleg met het bevoegd kabinet en administratie over de evaluatie van het decreet. Over het verduidelijken van criteria en het vereenvoudigen en scherpstellen van administratieve procedures verliep dit constructief. En met resultaat. Maar over de bovenstaande bepalingen in het regeerakkoord voerden we gesprekken in het ijle. Terwijl ze raken aan de fundamenten van wat sociaal-cultureel werk is én het centrale uitgangspunt van het vorige decreet ondergraven. Politieke hardnekkigheid haalde de bovenhand op samenlevingsnoden en de maatschappelijke realiteit waarin alle sociaal-culturele organisaties en hun vele vrijwilligers en deelnemers actief zijn.
In de daaropvolgende jaren -middenin de coronarazernij - was er meermaals overleg met het bevoegd kabinet en administratie over de evaluatie van het decreet. Over het verduidelijken van criteria en het vereenvoudigen en scherpstellen van administratieve procedures verliep dit constructief. En met resultaat. Maar over de bovenstaande bepalingen in het regeerakkoord voerden we gesprekken in het ijle. Terwijl ze raken aan de fundamenten van wat sociaal-cultureel werk is én het centrale uitgangspunt van het vorige decreet ondergraven. Politieke hardnekkigheid haalde de bovenhand op samenlevingsnoden en de maatschappelijke realiteit waarin alle sociaal-culturele organisaties en hun vele vrijwilligers en deelnemers actief zijn.
Segregatie? De sector ademt inclusie!
Niemand wil dat er subsidiegeld gaat naar organisaties die segregatie promoten in onze samenleving, punt. Maar vertrekt niet elke groep waar mensen samenkomen vanuit een gedeelde interesse of identiteit? Het bijzonder brede Vlaamse middenveld heeft zich historisch ontwikkeld door te vertrekken van ‘bonding’ via homogene gemeenschappen. Vanuit een vertrouwde plek legt men linken met de brede samenleving. Het is een vorm van individueel en collectief empowerment dat door de Vlaamse overheid gehonoreerd en gesubsidieerd wordt omdat het mens en maatschappij solidair en sterker maakt. Denk aan vrouwenverenigingen, seniorenorganisaties, organisaties van mensen met een beperking, holebi-organisaties enz. Stuk voor stuk organisaties die kiezen voor een specifieke doel- of kansengroep, tegelijk expliciet emanciperend werken en door vriend en vijand als waardevol erkend worden. ‘Bonding’ gaat er steevast hand in hand met ‘bridging’. Nee, men plooit zich niet terug, men werkt aan noodzakelijke empowerment!
Landelijke organisaties waar bonding en bridging níet hand in hand zouden gaan, konden onmogelijk erkend en gesubsidieerd worden in het vorige decreet. Dat biedt namelijk voldoende garanties die tegemoet komen aan de besognes in het regeerakkoord. Iets wat minister Jambon overigens zelf erkende in het Vlaams Parlement. Nu is de samenstelling van onze samenleving de laatste decennia ingrijpend veranderd en gediversifieerd. Mensen met een migratieachtergrond verenigen zich evengoed als de hierboven genoemde organisaties. Tegelijk worden sociaal-culturele organisaties al geruime tijd terecht aangespoord om die wijzigende bevolkingssamenstelling meer te weerspiegelen. En daarvoor kloppen ze wel vaker aan bij de organisaties van mensen met een migratieachtergrond. Opnieuw ‘bonding’ en ‘bridging’ dus, wat optimaal floreert in een heel verscheiden sociaal-cultureel landschap met veel ruimte voor inhoudelijke verrijking en kruisbestuivingen.
Landelijke organisaties waar bonding en bridging níet hand in hand zouden gaan, konden onmogelijk erkend en gesubsidieerd worden in het vorige decreet. Dat biedt namelijk voldoende garanties die tegemoet komen aan de besognes in het regeerakkoord. Iets wat minister Jambon overigens zelf erkende in het Vlaams Parlement. Nu is de samenstelling van onze samenleving de laatste decennia ingrijpend veranderd en gediversifieerd. Mensen met een migratieachtergrond verenigen zich evengoed als de hierboven genoemde organisaties. Tegelijk worden sociaal-culturele organisaties al geruime tijd terecht aangespoord om die wijzigende bevolkingssamenstelling meer te weerspiegelen. En daarvoor kloppen ze wel vaker aan bij de organisaties van mensen met een migratieachtergrond. Opnieuw ‘bonding’ en ‘bridging’ dus, wat optimaal floreert in een heel verscheiden sociaal-cultureel landschap met veel ruimte voor inhoudelijke verrijking en kruisbestuivingen.
Benieuwd naar het volledige Wascabi-magazine?
