Evaluatienota lovend voor de negen amateurkunsten-organisaties
zondag 28 februari 2021
Dossier: Decreet Amateurkunsten
Dossier: Talentontwikkeling in de amateurkunstensector
Amateurkunsten waren voer voor discussie tijdens de Commissie Cultuur van 11 februari 2021. Niet onlogisch, want de negen landelijke amateurkunstenorganisaties staan aan de vooravond van een nieuwe beleidsperiode. As we speak dienen de negen organisaties hun behoefteplannen in voor 2022-2026. Daarin maken ze hun prioriteiten voor de komende vijf jaar bekend en de middelen die ze daarvoor nodig hebben. Bovendien actualiseert minister Jambon weldra het amateurkunstendecreet. Als voorafje werkte de administratie aan een evaluatienota over de werking van de negen organisaties. De minister citeerde al enkele lovende conclusies. En ook de parlementairen pleitten alvast voor meer verbindingen met amateurkunsten.
Aanjagers van innovatie en talentontwikkeling
(c) Elise Vandeplancke
In 2020 kondigde minister Jambon de actualisering van het amateurkunstendecreet aan. Startschot van de gesprekken wordt de evaluatienota van zijn administratie. Deze nota bevat een synthese van de verbetersuggesties en aanbevelingen die de visitatiecommissie had bij het bezoek in 2019 aan de negen landelijke amateurkunstenorganisaties. Daarbij werd de werking van elke organisatie grondig onder de loep genomen.
Vlaams parlementslid Marius Meremans (N-VA) is benieuwd of deze evaluatie al klaar is, en welke conclusies de minister onthoudt voor de geplande decreetwijziging. Volgens minister Jambon blijkt uit de evaluatie dat de negen organisaties de laatste jaren enorm geëvolueerd zijn.
De eindconclusie van de evaluatienota luidt als volgt: "In de brede amateurkunstensector spelen zij een belangrijke rol inzake de ondersteuning en de talentontwikkeling van amateurkunstenaars, de stimulans tot doorgroeien naar het professionele veld, maar evenzeer inzake promotie van de disciplines en het in de kijker zetten van de maatschappelijke meerwaarde die kunstzinnige vrijetijdsbeoefening teweegbrengt.”
Richtingaanwijzers voor een ambitieus amateurkunstenbeleid
(c) Elise Vandeplancke
Het evaluatierapport wordt een belangrijk document in aanloop naar de actualisering van het decreet, net zoals het bevolkingsonderzoek naar amateurkunsten in Vlaanderen. Ook de nota
‘Richtingaanwijzers voor een ambitieus amateurkunstenbeleid’ - die de sector reeds overhandigde aan het kabinet en de administratie - zal een rol spelen, aldus minister Jambon.
Van oktober 2019 tot en met juni 2020 werkten de negen amateurkunstenorganisaties samen met De Federatie aan een uitgebreide oefening over het amateurkunstendecreet van de toekomst, met respect en zorg voor de bestaande invulling van het veld. Het resultaat is een set concrete richtingaanwijzers op maat van een toekomstgericht beleid op snijlijnen, waarbij de amateurkunsten centraal staan in het brede veld van kunst en cultuur.
De nota eindigt met een checklist waarmee een ambitieus beleid rekening moet houden:
- 44% van de Vlamingen (and counting…) is amateurkunstenaar
- Een amateurkunstenbeleid is een beleid op snijlijnen
- Amateurkunsten staan centraal in een breed en divers cultuurdomein
- De landelijke amateurkunstenorganisatie is een verbindende actor
- Talentontwikkeling start bij de landelijke amateurkunstenorganisaties
- De negen landelijke amateurkunstenorganisaties hebben een eigen specifiek DNA, maar wel gelijkaardige functies en ambities
- Het amateurkunstendecreet kan pionieren in vereenvoudiging en planlastvermindering
- Vlaanderen telt meer dan 2 miljoen redenen om te investeren in “booming business”
- Twintig jaar professionalisering en vernieuwing leidt tot verbreding
Pleidooi voor de ontkokering van de amateurkunsten
(c) Elise Vandeplancke
Naast concrete suggesties voor de aanpassing van het decreet, besteedt de nota ook aandacht aan de vele verbindingen die amateurkunsten leggen met andere sectoren. Dat is ook Vlaams parlementslid Staf Pelckmans (Groen) niet ontgaan. Hij vult het debat aan met een betoog voor de ontkokering van de amateurkunstensector. Het geactualiseerde decreet moet openheid creëren voor samenwerking met andere sectoren, zoals het deeltijds kunstonderwijs. Bovendien wijst hij erop dat amateurkunstenaars en professionele kunstenaars veel met elkaar gemeen hebben. Ook dit moet volgens hem weerspiegeld worden in het nieuwe decreet.
Parlementslid Loes Vandromme (CD&V) verwijst naar haar tussenkomst in de Commissie Onderwijs van 10 december 2020 over de band tussen het deeltijds kunstonderwijs en amateurkunsten. De relatie die de academie aangaat met het lokale cultuurveld, waaronder amateurkunsten, wordt een belangrijk onderdeel van de evaluatie van het dko-decreet die gepland staat in 2022.
Verbindingen tussen cultuur en onderwijs
(c) Elise Vandeplancke
Daags na de stemming over de nieuwe eindtermen in het secundair onderwijs, breekt Staf Pelckmans (Groen) een lans voor meer cultuur in het leerplichtonderwijs. Hij verwijst naar het publieke debat over de plek van artistieke vorming in deze hervorming en het recente SARC-advies hierover. Ook enkele parlementairen uit de Commissie Onderwijs - Loes Vandromme (CD&V) en Kathleen Krekels (N-VA) - vervoegen de bespreking en geven uitleg bij de eindtermen rond de sleutelcompetentie “Cultureel bewustzijn en culturele expressie".
Ook Katia Segers (sp.a) en Elisabeth Meuleman (Groen) bevragen minister Jambon over de beleidsoverschrijdende initiatieven tussen de domeinen Cultuur en Onderwijs, zoals de Dag van de Cultuureducatie, de expertopleiding Cultuur in de Spiegel en het Strategisch Plan Geletterdheid. Vooral de Veldtekening Cultuureducatie die momenteel wordt opgemaakt, wekt onze interesse. Welke plaats zullen de amateurkunsten hierin krijgen? En hoe zal deze veldtekening inspireren tot structurele samenwerking tussen cultuur en onderwijs?
Het staat vast dat 2021 een boeiend jaar wordt voor de amateurkunstensector. Met de lovende evaluatienota hebben de negen landelijke organisaties hun start alvast niet gemist. We kijken uit naar wat minister Jambon voor de sector in petto heeft en staan klaar voor overleg.
