header handjes

Vlaamse Regering grijpt in op decreet sociaal-cultureel volwassenenwerk

Dossier: Decreet Sociaal-Cultureel Volwassenenwerk

Begin maart keurde het Vlaams Parlement het herziene decreet sociaal-cultureel volwassenwerk definitief goed. In 2024 treedt het in werking. Wat verandert er voor de 130 erkende organisaties? En waarom was hier commotie rond?

Twee struikelblokken

Het grondig herwerkte decreet sociaal-cultureel volwassenenwerk was nog niet eens zo oud. Pas van 2017. Toch mikte de huidige Vlaamse Regering van bij haar aantreden op een snelle herziening. Daarbij had ze twee fundamentele aanpassingen voor ogen. Ten eerste: meer inhoudelijk sturen en motiveren welke organisaties hoeveel centen krijgen. Dat klinkt logisch, maar gaat in tegen eerdere afspraken om zich als overheid niet te mengen in inhoudelijke keuzes van organisaties die gebaseerd zijn op maatschappelijke behoeften of uitdagingen in de samenleving (het ‘civiel perspectief’). Een tweede motief in het regeerakkoord was dat men “organisaties die terugplooien op etnisch-culturele afkomst en segregatie bevorderen” niet langer wil ondersteunen. Dat is evident. De 130 erkende organisaties werken steevast aan verbinding, brengen gemeenschappen met elkaar in relatie e.d. Wie dat niet doet, kan simpelweg niet erkend worden. Maar door dit zo in te schrijven viseert de Vlaamse Regering dus organisaties die veel werken met mensen met een andere etnisch-culturele afkomst. Wij vinden dat zeer problematisch omdat het net die organisaties stigmatiseert, die werken aan de emancipatie van mensen en het samenbrengen van gemeenschappen. Wat wijzigt nog? Een aantal (verantwoordings)procedures worden bijgeschaafd. Dit zal voor organisaties pas vanaf de volgende beleidsperiode (2026-2030) voelbaar zijn. Avansa's die een regionale werking hebben dienen zich ook aan te passen aan het 'Regiodecreet'.

Directeur Dirk Verbist aan het woord over de rol van De Federatie en tijdens de hoorzitting in de Commissie Cultuur van het Vlaams Parlement. Over de twee fundamentele struikelblokken liet de sector zich meermaals horen.

Lees het decreet zoals gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 14 april 2023. Het bijhorend uitvoeringsbesluit werd op 26 mei goedgekeurd.

Wascabi event 2022 Low Res 79

De sector gaat onverminderd voort

Omvangrijk en vol schakeringen. Dat is het sociaal-cultureel werk. Vandaag zijn dat 130 decretaal erkende en gesubsidieerde organisaties, waaronder 18 nieuwe. Zij dragen elke dag bij aan een inclusieve, duurzame, democratische en solidaire samenleving. Met veel enthousiasme, maar ook kritische blik, streven ze naar maatschappelijke verandering tot in de kleinste vezel van Vlaanderen en Brussel. Sociaal-cultureel werk focust namelijk op thema’s die het verschil kunnen maken voor mensen, voor buurten en de samenleving in zijn geheel. Denk aan wonen, werken, ontmoeting, opkomen voor kwetsbaren, klimaat of vredevol samenleven. De lijst is lang. Geen twee organisaties doen hetzelfde. Maar allemaal streven ze naar oplossingen voor complexe vraagstukken. Heel vaak lokaal waar ze via kleinschalige ontmoetingen of projecten signalen opvangen en ook doorgeven aan het beleid. Ook via vormingen en activiteiten die boeien en verbinden -of effectief iets in beweging zetten- timmeren ze van onderuit aan een maakbare wereld. Sociaal-cultureel werk ontstaat heel spontaan en overal waar mensen betrokkenheid voelen met een bepaald thema of maatschappelijke problematiek. Dan zoeken ze, in hun vrije tijd en volledig vrijwillig, anderen op om er samen iets aan te doen. Vlaanderen telt over al haar gemeenten en steden heen naar schatting 180.000 vrijwilligers en een slordige 14.000 lokale verenigingen. Goed voor jaarlijks 10 miljoen deelnames aan activiteiten. We zijn steden en gemeenten dan ook dankbaar voor de ondersteuning die zij het veld bieden.

Benieuwd naar de ondersteuningsnoden van sociaal-culturele en amateurkunstenorganisaties? Open het Oriëntatiekader en scroll naar ‘bezorgdheden en aanpak’

Elke Verhaeghe Neem contact op met Elke